Naar inhoud springen

Sjabloon:In 't nuujs/10-2024

Veug links toe
Van Wikinuujs

Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich

30 oktober
  • Zudelik Afrika, politiek: Nao verkezinge in Botswana kump veur 't iers in de historie van 't landj 'n anger partie es de BDP aan de mach. De oppositiebóndj UDC haoltj 'n groete miejerheid in 't parlemènt.[1]
  • Midde-Oeste, weitesjap, kóns en cultuur: Arsjeologe make de vónds bekèndj van 'n veerdoezendj jaor aw sjtad in de Khaybar-oase in Saoedi-Arabië. De sjtad had 'n walmoer van 14,5 kilomaeter mit neet mènjer es 180 bastions.[2]
29 oktober
  • Zuud-Europa, natuur & milieu: zeker 202 luuj kómme óm 't laeve bie euversjtruiminge in 't zuudoeste van Sjpanje.[3]
  • Midde-Amerika, weitesjap, kóns en cultuur: De vónds van 'n Maya-rewienesjtad in Yúcatan weurt bekèndj gemaak.[4]
28 oktober
26 oktober
  • Wes-Azië/Oes-Europa, politiek: in Georgië waere parlementsverkezinge gehoute. Regeringspartie Georgische Druim wèntj volges officieel peilinge mit 54 % van de sjtömme. De partie sjtelt zich de lètsten tied sjteeds autoritairder op en beweeg zich richting buurlandj Róslandj. De prizzedent van 't landj, Salome Zoerabisjvili, erkint d'n oetsjlaag neet. Volges de oppositie en de OVSE woorte kezers geïntimideerd en ónger drök gezat.[6]
  • Midde-Oeste: Israel vèlt militair doele aan in Iran, woe-ónger in de huidsjtad Teheran.[7]
24 oktober
  • Zuud-Amerika, politiek: De Venezolaanse oppositieleijers María Corina Machado en Edmundo González Urrutia óntvange de Sacharovpries, de hoegste EU-óngersjeijing op 't gebeed van minsjerechte. Machado woort taegegewerk door 't regime van zittend prizzedent Nicolás Maduro. González woort vervolg en vlöchde via de Nederlandse ambassade nao Sjpanje.[8]
  • Midde-Afrika: de aanklagers van 't Internationaal Sjtraofhof in Den Haag lancere e nuuj óngerzeuk nao oorlogsmisdade in 't oeste van Congo. Dao vinge saer inkel jaore gevechte plaats tösje 't regeringsleger en de M23-beweging, 'n rebellegroepering wat óngersjteund waert door buurlandj Rwanda.[9]
23 oktober
  • Belsj Limburg, Nederlands Limburg: in de Zuud-Willemsvaart bie Maasmechele waert gezoch nao de reste van Angelique Hendrix oet Sjtein. Ze woort in 1990 es vermis opgegaeve. E jaor later woort 'ne sjeiel gevónje en ónlangs is oet 'ne DNA-match gebleke dat dae inderdaad van häör is.[10]
  • Vereinig Keuninkriek & Ierlandj, Duutsjlandj, Oesteriek & Zjwitserlandj: Duutsjlandj en 't Vereinig Keuninkriek teikene e nuuj militair pak. Aafgesjpraoke waert dat bei lenj mie metein gaon samewerke op 't gebeed van defensie en same wapes zulle óntwikkele.[11]
  • Midde-Oeste: bie 'n sjeetpartie bie TUSAS, e groet lóch- en ruundevaartbedrijf inne Törkse huidsjtad Ankara, valle vief doeje en 22 gewónje. Törkieje hèlt de PKK verantwoordelik veur d'n aansjlaag en vèlt doele van die beweging aan in 't noorde van Irak en Syrië.[12]
  • Centraal-Azië, Weitesjap: 'n gróp arsjeologe maak de vónds bekèndj van Tugunbulak, 'n groete rewienesjtad in Oezbekistan aan de Zieroute, die op mie es 2000 maeter huugde ligk.[13]
22 oktober
20 oktober
  • Politiek, Zuud-Europa: De Turkse geiselike en politicus Fethullah Gülen sjtörf op 83-jäörige laeftied.[15]
  • Politiek, Oes-Europa: in Moldavië waere prizzedentsverkezinge en e referendum euver de toetraejing tot de EU gehoute. Zittend prizzedent Maia Sandu haet mit 42% de meiste sjtömme binnegehaold, meh neet de absolute mierderheid. Alexandr Stoianoglo, häöre pro-Róssischen taegehanger, waert twiede mit 26% van de sjtömme. 'n Klein mierderheid van 50,42% sjtömp veur toetraejing, óndanks meugelike Róssische inmening.[16]
19 oktober
16 oktober
  • Midde-Oeste: De Palestiensen terroris Yahya Sinwar, leisman van Hamas en brein achter d'n aanval van 7 oktober 2023, weurt in 'nen Israëlischen aanval ómgebrach.[20]
  • Kóns en cultuur: De Britse zenger Liam Payne, bekèndj van One Direction, sjprink op 31-jäörige laeftied zienen doed tegemoot.[21]
14 oktober
13 oktober
  • Nederlands Limburg, kóns en cultuur: in Venlo wuuert 'n namemonument ónthöld veur slachoffers van de bombardemente in 't naojaor van 1944, tiedes de Twieëde Waereldoorlog.[25]
  • Politiek, Belsj en Luxembörg: Op 't Belsj vènje gemeinte- en provincieverkezinge plaats. De centrumpartieë hauwe zich in 't gemein good, mae in Ninove haolt 't Vlaams Belang de absolute miejerheid.
12 oktober
11 oktober
  • Politiek: De Nobelpries veur de Vrei geit nao Nihon Hidankyo "um zien inspanninge veur 'ne wereld vrij vaan kernwaopes door mèt getuigeversleeg te tuine tot kernwaopes noets mie gebruuk mage weure."[27]
  • Nederlands Limburg: e vrachsjeep veurt tege 'n stuw in de Maos bij Mestreech. De bemanning is in veiligheid gebrach en geine is gewoond geraak.[28]
10 oktober
  • Kóns en cultuur: De Nobelpries in de Literatuur geit nao Han Kang "veur häör intens poëtische proza wat historische trauma's aongrip en de breekbaarheid vaan 't minselek leve bloetlègk."[29]
9 oktober
8 oktober
7 oktober
6 oktober
5 oktober
  • Weitesjap, Zuud-Europa: D'n Italiaanse moleculair bioloog Sammy Basso sjtörf op 28-jäörige laeftied ane gevolge van progeria, 'n zeldzaam krenkde woebie 't lief van de patiënt zier sjnel verajerd. Basso waor veur zoewied bekindj d'n aadste patiënt mit dees krenkde en deeg dao óngerzeuk nao.[35]
  • Sjport: Marianne Vos wintj 't WK fietse op sjteinsjlaagwaeg bie de vrouwluuj.
3 oktober
2 oktober
  • Nederlandj: 65.000 pelissie-agente waere getroffe door 'ne hack-aanval. Veural zakelike gegaeves woorte gesjtole. Inlichtinge- en veiligheidsdeenste dinke dat e anger landj achter d'n aanval zit.[40]
1 oktober
  • Midde-Oeste: Iran vèlt Israel aan mit 180 ballistische rakètte.[41]
  • Midde-Oeste: Israël begintj mit e gróndjoffensief taege Hezbollah.[42]
  • Politiek: Mark Rutte weurt geïnstalleerd es secretair-ginneraal van de NAVO.[43]
  • Oes-Europa: Róssische troepe neme de Oes-Oekraïense sjtad Voehledar in.[44]
september (sónger datem)
30 september
29 september
  • Politiek, Oesteriek: De rechspopulistische FPÖ waert mit 29,2 % van de sjtömme de groetste partie bie parlementsverkezinge in Oesteriek.[46]
28 september
  • Kóns en cultuur, Vereinigde Sjtate: D'n Amerikaanse zenger-sjriever Kris Kristofferson sjtörf op 88-jäörige laeftied.[47]
27 september
  • Midde-Oeste: Hassan Nasrallah, de langjäörige leisman van Hezbollah, kump op 64-jäörige laeftied óm bie 'nen Israëlischen aanval.[48]
  • Kóns en cultuur, Vereinig Keuninkriek en Ierlandj: De Britse actries Maggie Smith sjtörf op 89-jäörige laeftied.[49]
23 september
  • Midde-oeste: Bie Israëlische rakètaanvalle op Zuud-Libanon valle hóngerde doeje en gewonde.[50]
  • Kóns en cultuur, Belsj: De Belzjen acteur Aron Wade sjtörf op 57-jäörige laeftied nao euthanasie.[51]
22 september
  • Politiek, Duutsjlandj: de SPD blief mit 30,9% van de sjtömme de groetste partie bie verkezinge in de Duutsje deilsjtaat Brandenburg (+4,7%). De AfD kump op de twiede plaats (29,2%, +5,7%). De CDU, Die Linke en de Greune verleze. Groete winnaer op links is 't populistische Bündnis Sahra Wagenknecht.[52]
21 september
  • Weitesjap, kóns en cultuur, Nederlands Limburg: de Rieksdeens vuur Cultureel Erfgood bevestig de vónds van 3600 munte oet de Romeinse tied. De vindplaats waert neet bekindgemaak.[53]
  • Kóns en cultuur: D'n Amerikaanse jazzsaxofonis Benny Golson sjtörf op 95-jäörige laeftied.[54]
20 september
  • Midde-Oeste: veerteen militante en hoeggeplaatsde commandante van terreurbeweging Hezbollah kómme óm 't laeve bie 'nen Israelische lóchaanval op Beiroet, de huidsjtad van Libanon.[55]
  • Nederlandj: bie e sjtaekincident oppe Erasmusbrök in Rotterdam kump eine persoen óm 't laeve. 'ne Man oet Zjwitserlandj raak zjwaorgewóndj. De verdachte is 'ne 22-jäörige man oet Amersfoort. Hae zoel bekindj zie bie de pelissie.[56]
  • Kóns en cultuur, Zuudoes-Azië, Nederlandj: Nederlandj geuf 288 sjtökke oet de Riekscollectie truuk aan Indonesië. 't Geit óm beelde, wapes, munte, serade en textiel die in de ierste helf van de 19e iew en in 1906 zint mitgenaome oet respectievelik Java en Zuud-Bali, wie de bei eilenj nog Nederlandse koloniën waore.[57]
19 september
17 september
  • Economie, politiek, Nederlandj: op Prinskesdaag waert bekindjgemaak dat de totaal oetgave inne begroeting van 't nuuj kabinet volgend jaor 457 miljard euro bedrage, 'n toenaam van 23 miljard euro. De groetste oetgaveposte zin sociaal zekerheid en de zörg mit 115 miljard euro. Wiejer waert mie oetgegaeve aan justitie, e sjtrenger migratiebeleid en defensie. 't Óngerwies krieg minder geld. Hoeshajes gaon 0,7% in koupkrach op veuroet.[59]
  • Midde-Oeste: in Libanon en Syrië explodeert e groet aantal semafoons in kórten tied. De apparate waere door väöl Hezbollah-leje op 't lichaam gedrage en gebroek veur mitein te communicere. Bie de óntploffinge valle zikker zesteen doeje en 2750 gewónje. Hezbollah besjöldig Israel van de óntploffinge.[60]
15 september
11 september
8 september
  • Kóns en cultuur, Vereinig Keuninkriek: D'n Britsen basgitaris Herbie Flowers, bekindj van de baslien in "Walk on the Wild Side" van Lou Reed (1972), sjtörf op 86-jäörige laeftied.[64]
  • Wes-Afrika: bie 'n explosie van 'ne tankwage gevöld mit brandjsjtof in 't noorde van Nigeria valle 48 doeje.[65]
  • Politiek, Zuud-Amerika, Europa algemein: De Venezolaanse oppositieleijer Edmundo González krieg politiek asiel in Sjpanje. Nao de controversieel herverkezing van Maduro woort hae nimmie in 't aopebaar gezeen. Hae kreeg óngerdaak in de Nederlandse ambassade in Caracas, de huidsjtad van Venezuela.[66]
7 september
  • Politiek, Noord-Afrika: zittend prizzedent Abdelmadjid Tebboune wintj volges officieel ciefers mit 95% van de sjtömme de Algeriense verkezinge. De oetsjlaag waert in twiefel getrokke.[67]
5 september
3 september
  • Oes-Europa: 't Róssische leger vèlt de Oekraïense sjtad Poltava aan mit ballistische rakette. Daobie valle 51 doeje en mie es 200 gewónje.[69]
1 september
  • Politiek, Duutsjland: de AfD waert mit 32,8% (+9,4%) van de sjtömme de groetse partie bie verkezinge in de Duutsje deilsjtaat Thüringen. De CDU kump op de twiede plaats mit 23,6% (+1,6%). In Sachsen zint de christendemocrate de groetste gebleve (31,9% in totaal, -0,2%), mit de de AfD (30,6%, +3,1%) es twiede partie. Groete winnaer op links is 't populistische Bündnis Sahra Wagenknecht.[70]
Hanjelingen en brón


Rifferensies

[brón bewèrke]
  1. ↑ NOS.nl - Voor het eerst in 58 jaar nieuwe partij aan de macht in Botswana
  2. ↑ Plos One - A Bronze Age town in the Khaybar walled oasis: Debating early urbanization in Northwestern Arabia
  3. ↑ El Pais - Última hora de la dana, en directo | Al menos 95 muertos y decenas de desaparecidos en la peor gota fría del siglo en España
  4. ↑ Tulane University - Have we found all the major Maya cities? Not even close, new research suggests
  5. ↑ Nu.nl - Buena Vista Social Club-trompettist Manuel Mirabal op 91-jarige leeftijd overleden
  6. ↑ NOS - President Georgië erkent verkiezingsuitslag niet en roept op tot demonstraties
  7. ↑ NOS - Israël claimt 'succes' bij luchtaanval militaire doelen Iran, Iran relativeert impact
  8. ↑ NRC Handelsblad - Venezolaanse oppositieleden winnen Sacharovprijs
  9. ↑ De Limburger - Nieuw onderzoek misdaden tegen de menselijkheid in Oost-Congo: ‘Wat we tot nu toe hebben gedaan, was onvoldoende’
  10. ↑ HLN - Politie in Maasmechelen op zoek naar resten van Nederlandse vrouw die in 1990 verdween
  11. ↑ Die Welt - Deutsche Jets in Großbritannien – Berlin und London unterzeichnen Verteidigungsabkommen
  12. ↑ Nu.nl - Turkije verdenkt PKK van dodelijke aanslag in Ankara en voert luchtaanvallen uit
  13. ↑ Nature - Surprisingly high-altitude Silk Road city mapped from the sky
  14. ↑ Het Belang van Limburg - Drie personen uit Hasselt gearresteerd in terreuronderzoek
  15. ↑ NOS.nl - Turkse geestelijke Gülen (83), aartsvijand van Erdogan, overleden
  16. ↑ Nu.nl - Moldavië verkiest met piepklein verschil toenadering EU boven Rusland
  17. ↑ BBC - Much of Cuba remains without power - 24 hours after main power plant fails
  18. ↑ NOS - Vernieuwend Holocaustonderzoeker Yehuda Bauer (98) overleden
  19. ↑ Hln.be - Cordon sanitaire doorbroken in Ranst. Politicoloog Carl Devos: “Dit kan een precedent scheppen”
  20. ↑ NOS.nl - Ook Hamas bevestigt nu dood van leider Sinwar
  21. ↑ Nu.nl - Voormalig One Direction-lid Liam Payne (31) overleden na val van balkon
  22. ↑ Nu.nl - Bedenker van berucht Stanford-gevangenisexperiment overleden
  23. ↑ Nu.nl - Donny M. over seksueel misbruik Gino: 'Toen ik hem zag, ging er een knop om'
  24. ↑ NobelPrize.org - Peersberiech
  25. ↑ Omroep Venlo - Namenmonument onthuld tijdens ceremonie op Arsenaalplein
  26. ↑ Katholiek Nieuwsblad - Een ‘machtig welkomstgevoel’ voor nieuwe ridders en edelvrouwen van het Heilig Graf
  27. ↑ NobelPrize.org - Peersberiech
  28. ↑ De Limburger - Video: Vrachtschip vaart tegen stuw en dreigt te zinken in Maastricht: bemanning in veiligheid
  29. ↑ NobelPrize.org - Peersberiech
  30. ↑ NobelPrize.org - Peersberiech
  31. ↑ Nobelprize.org - Paersberich
  32. ↑ De Limburger - Niek Murray, de opvolger van Jan Smeets, stopt als festivalmanager Pinkpop
  33. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries veur de Genaeskónde 2024 (Paersberich)
  34. ↑ Nu.nl - Voetbalicoon Johan Neeskens (73) plotseling overleden
  35. ↑ Rainews.it - È morto Sammy Basso, il malato di progeria il più longevo al mondo
  36. ↑ Veldeke - Het Genneps Dialectwoordenboek is veerdeg
  37. ↑ BBC - UK will give sovereignty of Chagos Islands to Mauritius
  38. ↑ VRT - Beelden tonen hoe schip kapseist op Kivumeer in Congo: vrees voor honderden doden
  39. ↑ NOS - Israël redt jezidische vrouw uit Gaza, 10 jaar na ontvoering door IS
  40. ↑ NOS - Wat kan het land achter de politiehack met de gestolen gegevens?
  41. ↑ Haaretz - Attack: 180 Missiles Fired From Iran, IDF Says No Additional Threats Detected
  42. ↑ Associated Press - Israel begins ground offensive against Hezbollah in southern Lebanon
  43. ↑ NOS - Rutte geïnstalleerd als nieuwe secretaris-generaal van de NAVO
  44. ↑ Nu.nl - Oekraïens leger trekt zich terug uit door Russen ingenomen plaats Vuhledar
  45. ↑ VRT - Liveblog - Onderwijsvakbond bezorgd over besparingen in secundair onderwijs, ook Katholiek Onderwijs wil snel overleg met minister Demir (N-VA)
  46. ↑ Tagesschau - Schwierige Regierungsbildung nach FPÖ-Sieg
  47. ↑ Variety.com - Kris Kristofferson, Country Music Legend and ‘A Star Is Born’ Leading Man, Dies at 88
  48. ↑ Nu.nl - Hezbollah bevestigt dood van leider Nasrallah bij Israëlische aanval
  49. ↑ Nu.nl - Harry Potter- en Downton Abbey-actrice Maggie Smith (89) overleden
  50. ↑ Nu.nl - Bijna 500 doden en duizenden gewonden gemeld in Libanon na Israëlische aanvallen
  51. ↑ De Standaard - Acteur Aron Wade neemt afscheid van het leven door euthanasie wegens psychisch lijden
  52. ↑ RBB24 - Vorläufiges Endergebnis: SPD vor AfD, BSW vor CDU - Grüne, Linke und Freie Wähler raus
  53. ↑ De Limburger - Grootste vondst ooit in Limburg: duizenden Romeinse munten van ‘onschatbare historische waarde’
  54. ↑ New York Times - Benny Golson, Saxophonist and Composer of Jazz Standards, Dies at 95
  55. ↑ NOS - Hezbollah bevestigt dood commandanten na aanval Israël
  56. ↑ NOS - Verdachte van steekpartij Erasmusbrug is Amersfoorter, bekende van politie
  57. ↑ NOS - Nederland geeft Indonesië honderden museumstukken terug
  58. ↑ Stadtbibliothek Leipzig - „Ganz kleine Nachtmusik“: Unbekanntes Mozart-Stück in Leipzig entdeckt
  59. ↑ NOS - Dit zijn de plannen en voornemens van het kabinet-Schoof
  60. ↑ NOS - Doden en duizenden gewonden door exploderende Hezbollah-piepers in Libanon en Syrië
  61. ↑ https://nos.nl/artikel/2537203-acht-migranten-omgekomen-in-het-kanaal-bij-frankrijk NOS - Acht migranten omgekomen in het Kanaal bij Frankrijk]
  62. ↑ CNN.com - Peru’s ex-leader Alberto Fujimori dies at 86
  63. ↑ NOS.nl - Kunstenaar Peter Klashorst (67) overleden
  64. ↑ The Guardian - Herbie Flowers, bassist on Lou Reed’s Walk on the Wild Side, dies aged 86
  65. ↑ NOS - Brandstoftruck ontploft in Nigeria, zeker 48 doden
  66. ↑ NOS - Venezolaanse oppositieleider in Spanje geland, krijgt politiek asiel
  67. ↑ NOS - Zittend president Algerije wint zoals verwacht verkiezingen, veel vragen over uitslag
  68. ↑ NOS - Macron benoemt Brexit-onderhandelaar Barnier tot premier van Frankrijk
  69. ↑ BBC - Ukraine says soldiers among 51 killed in Poltava missile attack
  70. ↑ ZDF - Sachsen und Thüringen: Ergebnisse und Reaktionen zu den Wahlen
Aafkómstig van "https://li.wikinews.org/w/index.php?title=Sjabloon:In_%27t_nuujs/10-2024&oldid=26534"