Naar inhoud springen

Veurblaad

Van Wikinuujs

Anger Wikimedia projekte in 't Limburgs: Wikipedia, Wiktionair, Wikiquote, Wikibrónne, Wikibeuk

Wikinuujs: Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich


Wilkóm oppe Limbörgse Wikinuujs!

Wikinuujs is e Wikimedia-perjèk wo jekerein kósteloes aan mit kan wèrke. 't Idee is det geer es vriewilliger zèlf nuujsberichte plaatsj euver van alles en nog get. Geer mót uch waal haojen aan de regels mit betrèkking tót de brónvermelding. Angers mótte veer eur biedrages spietelik eweghaole. 't Laote staon van gestaole wèrk kan namelik groete, negatieve gevolge veur Wikinuujs höbbe.

Nogmaals van herte wèlkóm óppe Wikinuujs in 't Plat! Efkes kórt wo veer veur staon: vrie (gratis/door ederein te kopiëre mits brónvermelding) nuujs veur ederein. Es doe beveurbeild get te melde höbs euver dien woonplaats of vereiniging den zóws se det hie in principe kwiet kinne, mer weer willen ós veurnamelik richten op ech, belangriek nuujs (dus wie se det ouch op 't journaal zuus). 't Nuujs euver dien vereiniging blief netuurlik ouch wèlkóm!




Mieë weiten of suggesties? Stèl ós 'n vraog in De Kaffee!

Veer hantere veurnamelik de Veldekespelling. Laes hie mieë euver op de spellingspazjena.

Naorichte

[bewirk | brón bewèrke]


Hanjelinge


Duustergekluuerdje Doon Ouch Mit ("Black Lives Matter")
de oetbraak van 't corona- of wuhanvirus
betrach - bewirk - zeuk plaetjes

In 't nuujs

[bewirk | brón bewèrke]

november

[brón bewèrke]
6 november
  • Weitesjap: D'n Amerikaanse bioloog en Nobelprieswinner James Watson, mit-óntdekker van de DNA-sjtructuur, sjtörf op 97-jäörige laeftied aan 'n infectie.[1]
  • Kóns en cultuur: De Nederlandse presentatries Viola Holt sjtörf op 76-jäörige laeftied.[2]
5 november
  • Zuud-Amerika: De Surinaamse politicus Ronald Venetiaan, presidentj tösje 1991 en 1996 zoewie tösje 2000 en 2010, sjtörf op 89-jäörige laeftied.[3]
3 november
  • Nederlandj, kóns en cultuur: De Nederlandsen acteur en prizzentator Joost Prinsen sjtörf op 83-jäörige laeftied aan blaoskanker.[4]
  • Zuud-Europa, kóns en cultuur: in de Italiaanse huidsjtad Roeme sjtort 'n historische toere oet 1238 inein. Daobie valle inkel gewónje.[5]
  • Vereinigde Sjtaote: D'n Amerikaanse politicus Dick Cheney, vice-prizzendentj tösje 2001 en 2009; sjtörf op 84-jäörige laeftied aan de gevolge van lóngóntsjtaeking en hart- en vaatkrenkdes.[6]
1 november

oktober

[brón bewèrke]
30 oktober
  • Zuud-Europa, kóns en cultuur: 't Ierste deil van 't kruus weurt op de Sagrada Familia in Barcelona gemonteerd. Hiemit is de kirk noe de hoegste van de waereld; 'n ier die saer de middeliewe aan de Dom van Ulm hauw toebehuurd.[9]
  • Groet-Brittannië en Ierlandj: Nao aonleiing van diverse sjendale, wo-ónger meugelik misbroek van mènjerjaorige, weurt Andrew van Windsor door zie broor keuning Sjarel III d'n titel van prins en 't rech op keuninklik betaolde hoesvèsting aafgepak. Zien kènjer hauwe de keuninklike waerdighede wel.[10]
29 oktober
  • Nederlandj, politiek: D66 en PVV kriege allebei 26 zedele bie de Twiede Kamerverkezinge. D66 wèntj vöäl zedele (+17), dewiel de PVV hendig verluus (-11). Ouch de VVD (22 zedele, -2) en GL-PvdA (20 zedele, -5) verleze sjtömme. 't CDA kump oet op 18 zedele (+13). NSC verluus al zien zedele (-20).[11]
28 oktober
  • Nederlands Limburg: Bie 'ne sjtalbrandj in Detere kómme zevehóngerd verkes óm.[12]
  • Zuud-Europ, kóns en cultuur: 'ne geheime keizerlike tunnel in 't Colosseum in de Italiaanse huidsjtad Roeme waert geäöpend veur 't publiek.[13]
  • Zuud-Amerika: bie 'n groete pelissie-actie in de favela's van de Braziliaanse sjtad Rio de Janeiro valle zeker 130 doeje.[14]
  • Midde-Amerika, Natuur en milieu: Melissa, 'nen orkaan van de viefde categorie, kump in Jamaica aan landj en zörg dao veur enorm sjaoj.[15]
27 oktober
  • Weitesjap, kóns en cultuur: oet e rapport van miensjerechteorganisatie Survival International bliek dat 't mie volker geuf die gein contak höbbe mit de boetewelt es döks aangenaome waert. SI sjprik euver 196 volkere, vöäl mie es in ieder sjattinge (mie es 100). Ze laeve in teen lenj in Zuud-Amerika, Afrika en Oceanië. Wiedoet de meiste daovan laeve in Brazilië en 't veurtbesjtaon van dees volker is ónzeker door versjillende factore.[16]
  • Groet-Brittannië & Ierlandj, Kóns en cultuur: De Britse actries Prunella Scales sjtörf op 93-jäörige laeftied aan de krenkde van Alzheimer.[17]
26 oktober
  • Noord-Afrika: de paramilitair beweging RSF nump El Fasher in, de lètste groete sjtad in de Soedanese regio Darfoer. De rebelle vermoorde hiebie zeker 2000 börgers, mit name zjwarte neet-Arabischtalige Soedaneze.[18]
  • Noord-Amerika, Kóns en cultuur: D'n Amerikaanse jazzdrummer Jack DeJohnette sjtörf op 83-jäörige laeftied.[19]
25 oktober
  • Groet-Brittannië & Ierlandj, politiek: de partieloze kanidaat Catherine Connolly wèntj de Ierse prizzedentsverkezinge.[20]
  • Noord-Europa, Kóns en cultuur: De Zjwaedsen acteur Björn Andrésen sjtörf op 70-jäörige laeftied.[21]
23 oktober
  • Weitesjap: oet 'n sjtudie van de Universiteit van Texas bliek dat dat mRNA-vaccins die gebroek waere taege corona helpe bie immuuntherapie taege bepaalde vorme van kanker.[22]
  • Groet-Brittannië & Ierlandj, Kóns en cultuur: De Britse popmuzikantj Dave Ball (Soft Cell) sjtörf op 66-jäörige laeftied.[23]
22 oktober
21 oktober
  • Oes-Azië, politiek: Sanae Takaichi van de conservatief-nationalistische partie LDP waert door 't Japans parlement verkaoze tot de iersjte vrouwelike premier van 't landj.[26]
20 oktober
  • Zuud-Amerika, politiek: de centrumrechse kandidaat Rodrigo Paz wèntj de Boliviaanse prizzedentsverkezinge.[27]
19 oktober
  • Kóns en cultuur, Frankriek: oet 't Louvre in Paries waere ach topsjtökker gesjtaole. 't Geit óm de zjuwiele van keizerin Marie-Louise (1791-1847) en keizerin Eugénie (1826-1920) häör kroen. De kroen waert later truukgevónje, de serade aevel neet.[28]
  • Centraal- en Zuud-Azië: Pakistan en 't door terreurbeweging Taliban geregeerde landj Afghanistan bereike e ónmiddelik sjtaak-'t-vure nao 'n waek van gevechte op de grens. Tösje de bei lenj besjtaon al jaorelang sjpanninge, mit gróndjgebeed en terrorisme es twie wichtige aspekte van 't conflik.[29]
  • Noord-Amerika, Sjport: D'n Amerikaanse sjaker Daniel Naroditsky sjtörf op 29-jäörige laeftied door dènkelike zelfmaord.[30]
18 oktober
17 oktober
16 oktober
  • Kóns en cultuur, Noord-Amerika: D'n Amerikaanse gitaris Ace Frehley (Kiss) sjtörf op 74-jäörige laeftied aan de gevolge van 'ne val.[34]
14 oktober
  • Kóns en cultuur, Noord-Amerika: D'n Amerikaanse r&b-zenger D'Angelo sjtörf op 51-jäörige laeftied aan alvleisklierkanker.[35]
13 oktober
11 oktober
  • Kóns en cultuur, Noord-Amerika: De Amerikaanse actries Diane Keaton sjtörf op 79-jäörige laeftied.[37]
  • Kóns en cultuur, Groet-Brittannië & Ierlandj: De Britse zenger en veroerdeilde kènjermisbroeker Ian Watkins (Lostprophets) weurt op 48-jäörige laeftied doedgesjtaoke in de gevangenis.[38]
10 oktober
9 oktober
  • Midde-Oeste: Israel en terreurbeweging Hamas bereike e akkoord euver e sjtaak-'t-vure, woemit de oorlog in de Gazasjtrook beëindig kent waere. Óngerdeil van dit plan is de oetwisseling van de euvergebleve laevende en later ouch gehiemelde Israelische giezelaers in de Gazasjtrook taege Palestiense gevangene en de gedeiltelike truuktrekking van 't Israelische leger oet de sjtrook.[40]
  • Kóns en cultuur: De Nobelpries in de Literatuur weurt toegekèndj aan László Krasznahorkai "veur zien ónweersjtaonbaar en visionair werk wat, temidde van apocalyptischen terreur, de mach van de kóns bevestig."[41]
  • Belsj, politiek: 'nen Aansjlaag op premier Bart De Wever weurt veurkómme. D'n aansjlaag kaom oet jihadistischen hook.[42]
8 oktober
7 oktober
6 oktober
4 oktober
3 oktober
  • Belsj & Luxemburg: baove 't militair terrein van 't Belsje Elsenborn in de Oeskantons waere viefteen drones gesjpot.[48]
  • Politiek, Belsj & Luxemburg: Guillaume van Luxemburg (43 jaor) waert beëidig es de nuje groethertog van Luxemburg. Hae volg ziene 70-jäörige pap Henri van Luxemburg op, dae 25 jaor haet geregeerd.[49]
  • Kóns en cultuur, Groet-Brittannië & Ierlandj: De Britse actrice Patricia Routledge, bekèndj óm häöre rol es Hyacinth Bucket oet de tv-serie Keeping up appearances (Schone schijn), sjtörf op 96-jäörige laeftied.[50]
  • Zuud-Amerika: de VS valle 'ne boot aan veur de kös van Venezuela, woebie veer doeje valle. 't Is de veerde aanval saer september op vergeliekbaar doele. Volges Amerika geit 't óm drugssjeper. Wiejer wilt de Amerikaanse prizzedent Trump de Venezolaanse prizzedent Maduro laote arrestere, ómdat hae zouw samewerke mit drugscriminele.[51]
  • Groet-Brittannië & Ierlandj: Sarah Mullally waert beneumd tot aartsbössjop van Canterbury en zal in 2026 de iersjte vrouw zeen die de Anglicaanse Kèrk zal leide.[52]
  • Kóns en cultuur: Rapper Sean Combs, baeter bekèndj es P. Diddy, weurt veroerdeild tot 'n gevangenissjtraof van veer jaor en twie maondj veur diverse vörm van misbroek.[53]
2 oktober
  • Groet-Brittannië & Ierlandj: bie 'ne aansjlaag op 'n synagoge in de Britse sjtad Manchester valle twie doeje en drie gewónje. Ein sjlachoffer waert per óngelök doedgesjote door de pelissie. De dader, 'ne 35-jäörige man van Syrische aafkóms, waert ouch doedgemaak.[54]
1 oktober
  • Weitesjap, Groet-Brittannië & Ierlandj: De Britse etholoog Jane Goodall, bekèndj óm häör óngerzeuk nao chimpansees, sjtörf op 91-jäörige laeftied.[55]
Hanjelingen en brón


Rifferensies

[bewirk | brón bewèrke]
  1. ↑ The New York Times - James Watson, Co-Discoverer of the Structure of DNA, Is Dead at 97
  2. ↑ Nu.nl - Oud-presentatrice Viola Holt (76) overleden
  3. ↑ Nu.nl - Surinaamse oud-president Ronald Venetiaan op 89-jarige leeftijd overleden
  4. ↑ NRC.nl - Hij was een fenomenale voordrachtskunstenaar – en Erik Engerd
  5. ↑ NOS - Gewonden door instorten middeleeuwse toren in Rome
  6. ↑ CNN.com - Dick Cheney, influential Republican vice president to George W. Bush, dies
  7. ↑ HBVL - Ook zondagavond drones gespot aan basis van Kleine-Brogel: “Sprake van mogelijk vier verschillende toestellen”
  8. ↑ De Standaard - Dubbel zo groot als het Louvre, 100.000 objecten, 7 miljoen bezoekers per jaar: vandaag opent het Grand Egyptian Museum
  9. ↑ Nu.nl - Spaanse Sagrada Familia stoot Duitse kerk van de troon met hoogste kerktoren
  10. ↑ BBC.com - Buckingham Palace statement on Andrew in full
  11. ↑ NOS - Uitslagen Tweede Kamer 2025
  12. ↑ De Limburger - Zevenhonderd varkens dood bij brand op agrarisch bedrijf in Dieteren
  13. ↑ NOS - Geheime keizerlijke tunnel in Colosseum na 2000 jaar open voor publiek
  14. ↑ AD - Ruim 130 doden bij grote politieactie Brazilië, tientallen doden op straat gelegd
  15. ↑ CNN.com - Hurricane Melissa
  16. ↑ CBS News - Half of uncontacted Indigenous tribes "could be wiped out" in 10 years, report says. Here's what to know.
  17. ↑ Nu.nl - Fawlty Towers-actrice Prunella Scales op 93-jarige leeftijd overleden
  18. ↑ BNR - Soedanese RSF executeert duizenden burgers, hulporganisaties vrezen massaslachting
  19. ↑ ]https://www.theguardian.com/music/2025/oct/27/jack-dejohnette-versatile-jazz-drummer-miles-davis-fusion-dies-aged-83 The Guardian - Jack DeJohnette, versatile jazz drummer known for Miles Davis fusion recordings, dies aged 83]
  20. ↑ BBC - Connolly declared president of Ireland after landslide win
  21. ↑ Dagens Nyheter - Skåadespelaren Björn Andrésen är död
  22. ↑ NOS - Studie: coronaprik helpt bij immuuntherapie tegen bepaalde soorten kanker
  23. ↑ Sky News - Dave Ball, one half of Tainted Love hitmakers Soft Cell, dies aged 66
  24. ↑ Nu.nl - Trump zegt gesprek met Poetin af en legt Rusland sancties op
  25. ↑ Nu.nl - Opnieuw sluit een chemiebedrijf fabrieken in Nederland
  26. ↑ Nu.nl - Japan schrijft geschiedenis: parlement verkiest eerste vrouwelijke premier
  27. ↑ NOS - Eind aan links tijdperk in Bolivia, centrumrechtse kandidaat wordt president
  28. ↑ Le Monde - Louvre closes after thieves steal 'priceless' jewels in daytime heist
  29. ↑ Al Jazeera - What we know about Pakistan-Afghanistan ceasefire, will it hold?
  30. ↑ NOS.nl - Schakers hekelen Russische oud-wereldkampioen na plotselinge dood Amerikaan (29)
  31. ↑ Nu.nl - Limp Bizkit-bassist Sam Rivers (48) overleden: 'We zijn in shock'
  32. ↑ NOS.nl - Oud-premier Murayama overleden, bood excuses aan voor Japanse rol in WO II
  33. ↑ NOS.nl - Militaire leider in Madagaskar beëdigd als nieuwe president
  34. ↑ NOS.nl - Sologitarist Ace Frehley (74) van rockband Kiss overleden
  35. ↑ TMZ - D'Angelo Grammy-Winning Icon Dead at 51 Following Cancer Battle
  36. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries veur de Economie 2025 (paersberich)
  37. ↑ People.com - Diane Keaton, Famed for Roles in Father of the Bride, First Wives Club and More, Dies at 79 (Exclusive)
  38. ↑ Nu.nl - Voormalig Lostprophets-zanger Ian Watkins (48) doodgestoken in de gevangenis
  39. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries veur de Vrei 2025 (paersberich)
  40. ↑ BNR - Israël en Hamas akkoord over eerste fase wapenstilstand: gijzelaars komen vrij, leger trekt zich terug
  41. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries in de Literatuur 2025 (paersberich)
  42. ↑ De Standaard - Premier De Wever was doelwit van verijdelde aanslag met kamikazedrone, drie verdachten opgepakt
  43. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries in de Sjemie 2025 (paersberich)
  44. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries in de Natuurkónde 2025 (paersberich)
  45. ↑ L1 Nieuws - Joost 'Ik ben blij dat ik je niet vergeten ben' Nuissl overleden
  46. ↑ NobelPrize.org - Nobelpries in de Genaeskónde 2025 (paersberich)
  47. ↑ NOS - Populistische oppositieleider Babis wint Tsjechische parlementsverkiezingen
  48. ↑ BRF - Drohnen über Militärlager Elsenborn: Kommandant und Minister bestätigen Vorfall
  49. ↑ Rtl.lu - Lëtzebuerg huet een neie Staatschef: De Grand-Duc Guillaume huet den Eed ofgeluecht
  50. ↑ The Standard - Dame Patricia Routledge dead aged 96: Keeping Up Appearances star has passed away, agent announces
  51. ↑ NOS - VS voert weer dodelijke aanval uit op 'drugsschip' bij Venezuela
  52. ↑ BBC - Sarah Mullally named as new Archbishop of Canterbury
  53. ↑ NOS.nl - Sean 'Diddy' Combs krijgt ruim vier jaar cel in zedenzaak
  54. ↑ BBC - What we know about Manchester synagogue attack
  55. ↑ Nu.nl - Wereldberoemde chimpansee-onderzoekster Jane Goodall (91) overleden
Aafkómstig van "https://li.wikinews.org/w/index.php?title=Veurblaad&oldid=19787"