Naar inhoud springen

Veurblaad

Van Wikinuujs

Anger Wikimedia projekte in 't Limburgs: Wikipedia, Wiktionair, Wikiquote, Wikibrónne, Wikibeuk

Wikinuujs: Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich


Wilkóm oppe Limbörgse Wikinuujs!

Wikinuujs is e Wikimedia-perjèk wo jekerein kósteloes aan mit kan wèrke. 't Idee is det geer es vriewilliger zèlf nuujsberichte plaatsj euver van alles en nog get. Geer mót uch waal haojen aan de regels mit betrèkking tót de brónvermelding. Angers mótte veer eur biedrages spietelik eweghaole. 't Laote staon van gestaole wèrk kan namelik groete, negatieve gevolge veur Wikinuujs höbbe.

Nogmaals van herte wèlkóm óppe Wikinuujs in 't Plat! Efkes kórt wo veer veur staon: vrie (gratis/door ederein te kopiëre mits brónvermelding) nuujs veur ederein. Es doe beveurbeild get te melde höbs euver dien woonplaats of vereiniging den zóws se det hie in principe kwiet kinne, mer weer willen ós veurnamelik richten op ech, belangriek nuujs (dus wie se det ouch op 't journaal zuus). 't Nuujs euver dien vereiniging blief netuurlik ouch wèlkóm!




Mieë weiten of suggesties? Stèl ós 'n vraog in De Kaffee!

Veer hantere veurnamelik de Veldekespelling. Laes hie mieë euver op de spellingspazjena.

Naorichte

[bewirk | brón bewèrke]


Hanjelinge


Duustergekluuerdje Doon Ouch Mit ("Black Lives Matter")
de oetbraak van 't corona- of wuhanvirus
betrach - bewirk - zeuk plaetjes

In 't nuujs

[bewirk | brón bewèrke]

april

[brón bewèrke]
21 april
  • Zuud-Europa: Paus Franciscus sjtörf op 88-jäörige laeftied aan de gevolge van 'n lóngóntsjtaeking.[1]
20 april
18 april
16 april
  • Wetensjap: E team van Britse en Amerikaanse wetensjappers kónjig de óntdèkking aan van dimethylsulfide en dimethyldisulfide in de atmosfeer van K2-18b, 'n exoplaneet in de Liew op 124 leechjaor aafsjtandj van de Aerd. Zoe'n gaze waere op Aerd allein door biologische percesse gemaak; dit is dus 'n sjterke aanwiezing det 't op de planeet laeve gief.[3]
15 april
  • Kóns en cultuur, Belsj: de Belsje acteur Danny Verbiest, bekindj van de sjtum achter de hóndj Samson in de kingerserie Samson en Gert, sjtörf op 79-jäörige laeftied.[4]
  • Oes-Afrika: 't Roed Kruuts sjtaak alle hölp in vlöchtelingekamp Zamzam in de door oorlog versjeurde regio Darfoer, Soedan, woe 700.000 luuj verblieve. Ónlangs woort 't kamp ingenaome door militante van RSF.[5]
14 april
  • Natuur & milieu, Nederlands Limburg: d'n otter weurt nao 40 jaor weer woergenome in Zuid-Limburg, kortbij Mestreech.[6]
  • Politiek, Centraal-Europa: 't Hongaarse parlement nump 'n wet aan die jaorlikse Pride-evenemente verbeujt.[7]
13 april
12 april
10 april
8 april
4 april

miert

[brón bewèrke]
sónger datum
  • Politiek, Zuudoes-Europa/Midde-Oeste: groetsjalige proteste in Törkieje taege zittend prizzedent Erdoğan nao de arrestatie van Ekrem Imamoğlu, börgemeister van Istanbul en ziene groetste rivaal. Volges de demonstrante is de arrestatie politiek gemotiveerd.[15]
  • Oes-Europa: Oekraïne vèlt de Róssische oblas Belgorod binne. De aanval is aevel neet zoe groet es in Koersk veurig jaor augustus.[16]
  • Economie: handelsoorloge tösje de VS einerzieds en Canada, Mexico, China en de EU angerzieds.[17]
  • Politiek, Noord-Amerika, Oes-Europa: De VS beëindige ein waek lank alle militair hölp aan Oekraïne, woenao Róssische en Noord-Koreaanse troepe e taegeoffensief beginne in de door Oekraïne bezatte regio Koersk en dao kènne oprökke.[18]
  • Midde-Oeste: sektarisch en politiek geweld in 't weste van Syrië tösje de nuuj machhöbbers, Alawiete en loyaliste van 't veurmalig regime van Assad. Meugelik hónderde alawiete waere vermoord door militante van de nuuj conservatief soennitische regering in Damascus. Assad behuurde tot de alawietische minderheid en me is bang dat dees börgers 't sjlachoffer waere van mie wraakakties.[19]
31 miert
  • Politiek, Vereinigde Sjtaote: D'n Democratische senateur Cory Booker (NJ) begintj aan 'ne recordtoesjpraok van 25 oer en 6 menute. Hie-in bekritiseert hae 't autoritair beleid van presidentj Donald Trump.[20]
28 miert
27 miert
  • Nederlandj: De Nederlandse presentatries en nuujslaezeres Loretta Schrijver sjtörf op 68-jäörige laeftied aan dermkanker.[22]
26 miert
  • Oes-Afrika: De Soedanese huidsjtad Khartoem is weer volledig in henj van 't regeringsleger naodat 't de lóchhave haet veroverd op de paramilitair militie RSF, woemit 't al twie jaor oorlog veurt.[23]
  • Midde-Oeste: hónderde Palestiene inne Gazasjtrook protestere taege de oorlog mit Israel en Hamas. Proteste taege de terreurbeweging geuf 't neet dök inne Gazasjtrook.[24]
21 miert
  • Economie, Nederlands Limburg: VDL NedCar in Bor geit materiaal make veur defensie es óngerdeil van e plan woedoor Nederlandj en anger Europese lenj minder aafhankelik waere van producente boete Europa.[25]
19 miert
18 miert
  • Politiek, economie, Duutsjlandj, Oesteriek & Zjwitserlandj: de Duutsje Bóndjsdaag sjtömp in mit 't deils loslaote van de rem op de sjölde. De Schuldenbremse is e Gróndjwetsartikel oet 2009 woe-in sjteit dat Duutsjlandj mer hiel beperk nuuj sjölde moog aangaon. Noe waert veur defensie en veiligheid 'n oetzöndering gemaak en hie-ónger vèlt de sjteun aan Oekraïne.[27]
  • Midde-Oeste: bie zjwaor Israelische lóchaanvalle op de Gazasjtroek waere mie es 400 doeje gemeld. Daomit waert 'n periode van twie maonde relatieve rös beëindig.[28]
17 miert
16 miert
15 miert
  • Politiek, Zuudoes-Europa: in de Servische huidsjtad Beograd kómme 300.000 luuj biejein veur 'n demonstratie taege zittend prizzedent Vučić en zien regering. Daomit geit 't óm de groetste demonstratie oets in dit landj. De demonstrante eise dat hae zien verantwoordelikheid nump veur de doed van 15 luuj veurig jaor november, wie e geboew insjtortde. Volges de demonstrante is dae ramp 't gevolg gewaes van corruptie.[32]
13 miert
12 miert
  • Politiek, Noord-Amerika: de centrumrechse partie Demokraatit wèntj mit 30% van de sjtumme de Greunlandse verkezinge. Centrumpartie Naleraq kump mit 24,5% op de twiede plaats. Bei partieje wille dat Greunland ónaafhankelik waert van Daenemarke.[34]
  • Oes-Europa: Róssische troepe verovere 't sjtedje Soedzja in de regio Koersk.[35]
11 miert
  • Zuud-Azië: bie 'n treinkaping in 't zuudweste van Pakistan valle 64 doeje, woe-ónger 26 passageers. De aanval is 't werk van 'n militante beweging die zich 't bevriedingsleger van Beloetsjistan (BLA) nump. 't Wilt zich aafsjeie van de res van Pakistan.[36]
  • Politiek, Zuudoes-Azië: de Filipiense aad-prizzedent Rodrigo Duterte waert opgepak en euvergebrach nao 't Internationaal Sjtraofhof (ICC) in Den Haag. Hae waert verantwoordelik gehaje veur de moord op 43 persoene tösje 2011 en 2019 tiedes zien campagne taege drugs.[37]
10 miert
  • Natuur en milieu, Vereinig Keuninkriek & Ierlandj: op de Noordzie kórtbie de Ingelse havesjtad Hull boetse e Portugees vrachsjip en 'ne Amerikaanse tanker opein. Eine opvarende waert vermis en is waarsjienlik nimmie in laeve. De anger bemanningsleje waere gered. Es gevolg van de boetsing óntsjteit brandj en daobie kump kerosine vrie.[38]
  • Politiek, Midde-Oeste: de Syrische regering en de Koerdische Syrische Democratische Sjtriedkrachte (SDF), bereike e akkoord. De deal ómvat e sjtaak-'t-vure, integratie van de SDF in 't Syrisch leger en 'n hereiniging mit de res van 't landj.[39]
  • Natuur en milieu, wetensjap: Ocean Census, 't groetste ziebiologieperjek oets, maak de vónds bekèndj van mie es 800 nuuj saorte die in de luip van 'n klein twie jaor zeen óntdèk.[40]
7 miert
  • Oes-Afrika: op 'n veurmalige legerbasis van de Soedanese rebellegroepering RSF ten noorde van Khartoem waere mie es 500 grave gevónje. Wiejer geuf 't sjterke aanwiezinge dat luuj hie systematisch gemarteld woorte.[41]
6 miert
  • Kóns en cultuur, Nederlandj: bie 'ne groete brandj in 't centrum van Arnhem waere versjillende historische pande verwoes. Geine raak gewóndj.[42]
4 miert
  • Economie, Noord-Amerika, Oes-Azië: in de VS gaon inveurhöffinge in op sjpulle oet Mexico en Canada. Bedriever die sjpulle oet dees lenj importere mótte 25% ómzetbelasting betale. Wiejer waere de höffinge veur sjpul oet Sjina nog eins verhoeg mit 10%, woemit 't percentage veur dees produkte oetkump op 20%.[43]
  • Politiek, economie, Europa algemein: veurzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen prizzenteert e plan woemit Europa zich kent herbewapene. In totaal geit 't óm 800 miljoen euro. Hiemit kenne EU-lenj 1,5 procent van 't bbp mie oetgaeve aan defensie es dat ze noe doon (650 miljoen euro) en mit de res kenne lidsjtate zich door middel van lieninge wapes koupe.[44]
3 miert
  • Politiek, Noord-Amerika, Oes-Europa: de VS pauzere alle militair hölp aan Oekraïne.[45]
2 miert
  • Kóns en cultuur, Nederlandj: De Nederlandse presentatries Dieuwertje Blok sjtörf op 67-jäörige laeftied aan de kanker.[46]
1 miert
  • Midde-Oeste: de PKK kónjig, nao decennia van gevechte mit 't Törkse leger, e sjtaak-'t vure aaf. De militante woorte ierder door häör leijer Öcalan opgeroepe óm de wapes naer te lègke en de PKK te óntbinje.[47]
  • Kóns en cultuur: De Amerikaanse soulzengeres Angie Stone kump op 63-jäörige laeftied óm bie 'n auto-óngelök.[48]
Hanjelingen en brón


Rifferensies

[bewirk | brón bewèrke]
  1. ↑ Nu.nl - Paus Franciscus op 88-jarige leeftijd overleden
  2. ↑ Nu.nl - Evenepoel klopt Van Aert in Brabantse Pijl en slaat direct toe bij terugkeer
  3. ↑ NOS.nl - Wetenschappers vinden 'sterkste tekenen tot nu toe' van mogelijk buitenaards leven
  4. ↑ VRT - Geestelijke vader van Samson en 'Kameleon'-knutselaar Danny Verbiest (79) is overleden
  5. ↑ NOS - Rode Kruis staakt hulp in vluchtelingenkamp Sudan: 'Levensgevaarlijk'
  6. ↑ De Limburger - De otter na veertig jaar terug in Zuid-Limburg
  7. ↑ NOS - Hongarije neemt wet aan die Pride-mars verbiedt
  8. ↑ NOS.nl - Peruaanse schrijver en Nobelprijswinnaar Vargas Llosa overleden
  9. ↑ NOS.nl - Kamworor en Cherono winnen marathon van Rotterdam, Tesfu en Luijten beste Nederlanders
  10. ↑ NRC - De Russische aanval op burgers in Soemy toont aan dat Poetin zich gesterkt voelt door Trump
  11. ↑ NOS.nl - Visma-renster Ferrand-Prévot wint Parijs-Roubaix met indrukwekkende solo
  12. ↑ Nu.nl - Legendarische voetbaltrainer Leo Beenhakker (82) overleden
  13. ↑ NOS - Dodental instorting club Santo Domingo boven de 200
  14. ↑ Z NWS - Romeinse villa bij Abdij Rolduc in Kerkrade gevonden
  15. ↑ Sky news - Why are people protesting in Turkey?
  16. ↑ FDD's Long War Journal - Ukraine’s Belgorod incursion makes limited gains
  17. ↑ AP News - Trump has begun another trade war. Here’s a timeline of how we got here
  18. ↑ Reuters - Ukraine set to lose Kursk pocket, its foothold inside Russia
  19. ↑ France 24 - More than 300 Alawite civilians killed by Syria security forces, allies since Thursday, monitor says
  20. ↑ The Guardian - Cory Booker breaks record for longest Senate speech with Trump condemnation
  21. ↑ Nu.nl - Zware aardbeving treft Myanmar, wolkenkrabber ingestort in Bangkok
  22. ↑ NOS.nl - Nieuwslezer en presentator Loretta Schrijver (68) overleden
  23. ↑ Al Jazeera - ‘Khartoum is free’ says Sudan Army chief al-Burhan after airport captured
  24. ↑ Reuters - Hundreds stage Gaza protest against Hamas after conflict resumes
  25. ↑ NOS - Autofabriek van Nedcar gaat defensiematerieel maken
  26. ↑ NOS - Burgemeester van Istanbul Imamoglu, rivaal van president Erdogan, opgepakt
  27. ↑ Tagesschau - Bundestag beschließt Schuldenpaket
  28. ↑ Reuters - Israel warns more to come as airstrikes kill over 400 in Gaza after two months of truce
  29. ↑ Nu.nl - Zanger Rob de Nijs op 82-jarige leeftijd overleden
  30. ↑ BBC - Death toll from North Macedonia nightclub fire rises to 59
  31. ↑ L1 Nieuws - Valkenburgse Wilhelminatoren ingestort, oorzaak nog onduidelijk
  32. ↑ NOS - Vreedzaam anticorruptieprotest in Servië trekt zo'n 300.000 betogers
  33. ↑ NOS.nl - Baanbrekende Russische componiste Sofia Goebajdoelina (93) overleden
  34. ↑ Nu.nl - Oppositiepartij Groenland wint verkiezingen, regering verliest meerderheid
  35. ↑ Reuters - Ukraine set to lose Kursk pocket, its foothold inside Russia
  36. ↑ Dawn - Will take on terrorists, enablers both inside and outside Pakistan: DG ISPR
  37. ↑ BBC - Philippines ex-leader Duterte on plane to The Hague after arrest
  38. ↑ BBC - North Sea tanker collision - what we know so far
  39. ↑ NOS - Syrische regering breidt macht uit dankzij deal met Koerden
  40. ↑ Ocean Census - PRESS RELEASE: The Ocean Census Discovers Over 800 New Marine Species
  41. ↑ The Guardian - Evidence of torture found as detention centre and mass grave discovered outside Khartoum
  42. ↑ NOS - Grote brand treft Arnhem in het hart: 'We zijn zuinig op wat we nog hebben'
  43. ↑ Reuters - Trump triggers trade war, price hikes with tariffs on Canada, China and Mexico
  44. ↑ Frankfurter Allgemeine - Ein Plan zur Wiederbewaffnung Europas
  45. ↑ NOS - pauzeren
  46. ↑ Nu.nl - Presentatrice en actrice Dieuwertje Blok (67) overleden
  47. ↑ NOS - PKK kondigt staakt-het-vuren aan na oproep gevangen leider Öcalan
  48. ↑ NOS.nl - Soulzangeres Angie Stone (63) overleden bij auto-ongeluk na optreden
Aafkómstig van "https://li.wikinews.org/w/index.php?title=Veurblaad&oldid=19787"