Sjabloon:In 't nuujs/09-2023
Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich
- sónger datum (september)
- Natuur & milieu, Noord-Afrika: in 't oeste van Libië valle bie zjwaor euversjtruiminge es gevolg van sjtorm Daniël zeker 11.000 doeje, woevan de meiste inne sjtad Derna.
- Oes-Afrika, 15 april-huuj: gevechte in Soedan tussje 't regeringsleger en de paramilitair organisatie RSF.
- Midde-Oeste: Etnische Armene vlöchte oet de belegerde enclave Hoeg-Karabach nao Armenië.
- Midde-Oeste, 19-20 september: 't Azerbeidzjaans leger vèlt de enclave Hoeg-Karabach, die bewoend waert door Armene, aan. D'r valle teentalle doeje en gewónje en einen daag later capitulere Armeense militante. Inne internationaal gemeinsjap waert d'n aanval veroerdeild.
- 29 september
- Zuud- en Centraal-Azië: Bie 'ne bómaansjlaag inne Pakistaanse sjtad Mastung valle 55 doeje en zeker 50 gewónje.
- 28 september
- Nederlandj: In Rotterdam, in e hoes in Delfshaven en in 't Erasmus MC, weurt gesjote en brandj gestich. Hiebie valle drie doeje. 'ne Verdachte weurt flót opgepak.[1]
- 27 september
- Kóns en cultuur: D'n Iers-Britsen acteur Michael Gambon sjtörf op 82-jäörige laeftied.
- 26 september
- Midde-Oeste: Bie 'ne brandj op e broelof inne Noord-Iraakse sjtad Qaraqosh valle 114 doeje en rake zeker 150 luuj gewóndj.
- 25 september
- Midde-Oeste: Bie 'n explosie in e brandjsjtofdepot in Stepanakert (Chankendi), de groetse plaats in Hoeg-Karabach, zien 68 luuj óm 't laeve gekómme en 300 luuj gewóndj geraak. Wiejer geuf 't 105 vermisde. De meiste sjlachoffers waore oppe vlöch nao Armenië es gevolg van 't Azerbeidzjaans offensief van afgeloupe waek.
- 24 september
- Weitensjap: 't Ruumdetuug OSIRIS-REx kump trök op Eerd mit e mónster van asteroïde Bennu.[2]
- Wes-Afrika: Frankriek trèk zienen ambassadeur en zien militaire truuk oet Niger.[3]
- Zuudoes-Europa: In 't noorde van Kosovo vèlt 'n groep van 30 gewapende manne e dörpke binne. Dao sjete ze 'ne pelissie-agent doed en verwónje ze 3 anger agente, woenao ze zich versjanse in e kloester. Bie vuurgevechte woorte 3 aanvallers doedgemaak, 2 raakde gewóndj en veer woorte gearresteerd.[4]
- Sjport: De Ethiopische Tigist Assefa zèt e nuuj record op de marathon veur vrouwluuj naer. Häören tied van 2:11:53 is 'n verbaetering van mie es twie menute.
- 23 september
- Nederlands Limburg, economie: In 'ne exploratieput bie 't gehuch Californië in de gemeinte Haors aan de Maas waert lithium aangetroffe, e metaal wat ónger anger gebroek waert in mobiel tillefoons.[5]
- 22 september
- Natuur & milieu: In Afrika is 't aantal naashaores saer veurig jaor toegenome. Zoewaal 't aantal zjwarte es witte naashaores nump toe.[6]
- Oes-Europa: Oekraïne vèlt 'n Róssische marinebasis aan oppe Krim. Volges de Oekraïense inlichtingedeenst valle daobie teentalle doeje en gewónje, woe-ónger inkel hoeggeplaatsde marinecommandante.[7]
- Zuud-Europa: D'n Italiaansen aad-prizzedent Giorgio Napolitano sjtörf op 98-jäörige laeftied.[8]
- 20 september
- Kóns en cultuur: De Nederlandse fotograaf Erwin Olaf sjtörf op 64-jäörige laeftied.[9]
- Nederlands Limburg: De gemeinte Bezel geit alle komborde vervange door niej borde mit de dialekname van de dörper binne de gemeinte (Bezel, De Ruiver en Óffebek).[10]
- 19 september
- Wes-Azië: 't Azerbeidzjaans leger vèlt de enclave Hoeg-Karabach, die bewoend waert door Armene, aan.
- 10 september
- Oes-Europa: 't Oekraïense leger herovert veer boorplatforms oppe Zjwarte Zie kórtbie de Krim.
- 9 september
- Afrika: De Zuud-Afrikaanse politicus Mangasuthu Buthulezi sjtörf op 95-jäörige laeftied.[11]
- 8 september
- Natuur & milieu, Noord-Afrika: Marokko waert getroffe door 'ne zjwaoren aerdsjóddel woebie zeker 2800 luuj ómkómme.
- 3 september
- Sjport: Max Verstappen pak de Groete Pries van Monza. Haer weurt daomit d'n allerierste Formule 1-coureur dae tien races op rie wintj.[12]
- sónger datum (augustus)
- Oceanië, natuur & milieu: bie bósbrenj op 't Hawaiaanse eilandj Maui valle mie es 100 doeje. Zó'n 1100 luuj waere vermis.
- Noord-Europa, natuur & milieu: sjtorm Hans veroerzaak sja en euverlas in 't zude van Scandinavië. Eine kump óm 't laeve.
- Centraal-Europa, natuur & milieu: zjwaore raegeval, euversjtruiminge en aerdversjuvinge in Sjlovenië. Veer luuj kómme óm 't laeve, woe-ónger twie Nederlandse toeriste.
- Oes-Europa: Róssische sjepe inne Zjwarte Zie waere aangevalle mit maritiem drones en Oekraïense ziehaves waere besjtook mit rakette.
- Sjport, 20 juli-20 augustus: 9e editie WK vrówwevootbal in Australië en Nuuj-Zielandj.
- Oes-Afrika, 15 april-huuj: gevechte in Soedan tussje 't regeringsleger en de paramilitair organisatie RSF.
- 24 augustus
- Oes-Europa: kórtbie de Róssische huidsjtad Moskou crasht e vleegmesjien van Wagner-leider Jevgenij Prigozjin. Alle teen inzittende zint daobie óm 't laeve gekómme. Meugelik zoot ouch Prigozjin in dat toesjtel en is hae ómgekómme.
- 23 augustus
- Weitesjap, Zuud-Azië: Vikram, de maonlanjer van de Indiase missie Chandrayaan-3, lantj op de Zuudpool van de Maon. India weurt hiemit 't vierde landj wat mit succes op de Maon lantj.[13]
- 21 augustus
- Politiek, Zuud-Amerika: De sociaaldemocraat Bernardo Arévalo, ouch waal bekindj es de anti-corruptiekandidaat, wintj de twiede roonde van de prizzedentsverkezinge in Guatemala.
- 19 augustus
- Politiek, Nederlandj: Pieter Omtzigt rich 'n nuuj politieke partie op (Nieuw Sociaal Contract) en deit mit aan de Twiede Kamerverkezinge van 2023.
- 14 augustus
- Oes-Afrika: Inne Soedanese provincie Wes-Dafoer waere opnuuj massagraver óntdèk mit dao-in zeker óngevier 1000 lichame. Ze zint dinkelik doedgemaak door de RSF.[14]
- 3 augustus
- Oes-Europa: oppositieleijer Aleksej Navalny waert tot 19 jaore cel veroerdeild.[15]
- Zuud-Amerika: tiedelik sjtaak-'t-vure tösje Colombia en de marxistische rebellebeweging ELN.[16]
- 2 augustus
- Noord-Amerika: 'ne man dae in 2018 11 luuj doedsjoot in 'n synagoge inne Amerikaanse sjtad Pittsburgh waert ter doed veroerdeild.[17]
- 1 augustus
- Noord-Amerika: aanklach taege veurmalig prizzedent Donald Trump i.v.m. beïnvleujing vanne prizzedentsverkezinge in 2020 en de Capitoolbesjtorming in jannewarie 2021.[18]
- Hanjelingen en brón
- bewirk - Dit stök van Wikinuujs kump aaf vannen taengenhenger op Wikipedia (link).
- Augustes 2023 - Oktoeaber 2023
Rifferensies[brón bewèrke]
- ↑ Nu.nl - Politie houdt verdachte aan na schietpartijen in Erasmus MC en Rotterdamse woning
- ↑ NASA - Capsule Containing Asteroid Bennu Sample Has Landed
- ↑ Le Parisien - Niger : pourquoi Emmanuel Macron a annoncé le retrait de l’armée française
- ↑ Reuters - Serb gunmen battle police in Kosovo monastery siege; four dead
- ↑ De Limburger - Lithium gevonden in Limburg: zitten we op een pot met wit goud? ‘Ik zie de potentie, maar ook veel haken en ogen’
- ↑ Nu.nl - Voor het eerst sinds 2012 meer witte neushoorns in Afrika, ook meer zwarte
- ↑ De Limburger - LIVE | Kiev: ’Hoge marinecommandanten getroffen bij aanval op Zwarte Zeevloot, tientallen doden’
- ↑ NOS.nl - Italiaanse oud-president Napolitano (98) overleden
- ↑ Nu.nl - Fotograaf Erwin Olaf overleden op 64-jarige leeftijd
- ↑ De Limburger - Beesel vervangt alle komborden in gemeente: plaatsnamen in het dialect en leesbaar door rijhulpsystemen auto’s
- ↑ NOS.nl - Omstreden Zuid-Afrikaanse oud-politicus Buthelezi (95) overleden
- ↑ Nu.nl - Liveblog Reacties na historische zege Verstappen in Monza
- ↑ Nu.nl - India levert historische prestatie door als vierde land op de maan te landen
- ↑ Dabanga Sudan - More mass graves found in West Darfur, RSF accused of demolishing camps
- ↑ Moscow Times - Russia Sentences Navalny to 19 Years Behind Bars in 'Extremism' Trial
- ↑ AP - Colombia begins a six-month cease-fire with its last remaining rebel group in hopes of forging peace
- ↑ BBC - Pittsburgh synagogue gunman gets death penalty
- ↑ AP - Trump indicted for efforts to overturn 2020 election and block transfer of power