Sjabloon:In 't nuujs/11-2020

Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich

---

28 november

• Kóns en cultuur: De Britsen acteur David Prowse, veural bekèndj in ziene rol van Darth Vader, sjtörf op 85-jäörige laeftied aan COVID-19.

25 november

• Nederlands Limburg, Natuur en Milieu: Aan d'n Ezerbaek weurt 'n veur Nederlandj nuuj soort sjlek gevónge, Daudebardia rufa.
• Sjport: D'n Argentiense voetballer Diego Maradona, algemein gezeen es eine van de groetste voetballers oets, sjtörf op 60-jäörige laeftied aan 'nen hertsjtilsjtandj.

23 november

• Vereinigde Sjtaote: Donald Trump sjtump toe in 't beginne van de machseuverdrach nao Joe Biden.
• Nederlandj: Thierry Baudet sjtop es aanveurder es liestrèkker van 't Forum voor Democratie, de partie die hae zelf haet opgerich. Aanleiing is e sjendal mit de jóngere-aafdeiling van de partie. Einen daag later sjtop hae ouch es partieveurzitter.

20 november

• Nederlands Limburg: Jos B. weurt tot 12 jaor gevangenissjtraof veroerdeild veur 't misbroeke en al of neet expres verwörge van Nicky Verstappen, plus zès maondj veur 't bezit van kènjerporno. Hae zaet direk in hoeger beroop te gaon.

19 november

• Weitesjap: De radiotelescoop in de Puerto Ricaanse sjtad Arecibo weurt aafgesjreve. De sjaoj van diverse orkane bliek neet mie te ripperere.

18 november

• Sjport: De Nederlandse voetbalkeeper Pim Doesburg sjtörf op 77-jäörige laeftied.
• Belsj: De Belzje politicus Willy Kuipers (Volksunie, N-VA) sjtörf op 83-jäörige laeftied aan COVID-19.

16 november

• Sjport: Harry van Raaij, ex-veurzitter van PSV, sjtörf op 84-jäörige laeftied.

15 november

• Sjport: Lewis Hamilton wintj de Grand Prix van Turkije en haolt hiemit ziene zevende waereldtitel. Hiemit kump hae op gelieke huugde mit Michael Schumacher.
• Nederlands Limburg: E protes tege Zwarte Piet op de Vriethof weurt veurtijeg aofgebroke nao oonder mie dreiging vaan tegedemonstrante.
• Kóns en cultuur: D'n Indiasen acteur Soumitra Chatterjee sjtörf op 85-jäörige laeftied aan COVID-19.
• Sjport: 'ne Chinesen investeerder köp de Vlaamse sjportdoef New Kim veur e recordbedraag van 1,6 miljón euro.
• Zuud-Amerika: Zès daag nao 't óntsjlaag van Martin Vizcarra es presidentj van Peru lèk zienen opvolger Manuel Merino, es gevolg van zjwaor proteste wobie zelfs 'nen doeje vilt, 't werk alweer denaer.
• Kóns en cultuur: De Belzje radiopresentatries Lutgart Simoens sjtörf op 92-jäörige laeftied.

13 november

• Vereinig Keuninkriek: De Britse massamaordenaer Peter Sutcliffe, baeter bekèndj es de 'Yorkshire Ripper', sjtörf op 74-jäörige laeftied aan COVID-19.

11 november

• Midde-Oeste: Prins Chalifa bin Salman al-Chalifa, premier van Bahrein saer de ónaafhenkelikheid in 1971, sjtörf op 84-jäörige laeftied.
• Oes-Azië: De ganse prodemocratische oppositie van Hong Kong sjtap oet protes op naodet de Chinese regering veer van hun collega's haet óntsjlage.

10 november

• Oes-Oeste: Armenië, Azerbeidzjan en Róslandj sjlete 'n euvereinkóms veur 'n inj te make ane kreeg euvere betwisde regio Hoeg-Karabach. Presidentj Poetin sjik twiedoezend soldaote nao de frontlinie veur de vraej te beware.

9 november

• Weitesjap: Tesrizzeltate gaeve aan det 't vaccin taege COVID-19 det de firma Pfizner óntwikkelt, veur 90% effectief is en gein groete biewirkinge kèntj.
• Afrika: Moslimextremiste vermaorde volgens sjtaotsmedia in 't naorde van Mozambique mie es 50 börgers.
• Nederlandj: 't Kabinèt kónjig aan 't aafsjtaeke van vuurwerk de kómmende jaorwisseling gans te verbeeje, óm d'n drök op de zörg in de COVID-19-pandemie neet wiejer te verhoege.
• Zuud-Amerika: 't Parlemènt van Peru zèt de van corruptie besjöldigde presidentj Martín Vizcarra aaf.

8 november

• Sjport: Primož Roglič wintj de Runj van Sjpanje.

7 november

• Midde-Oeste: De Vereinigde Arabische Emirate make hun sjtraofrech liberaalder. Alcoholgebroek, samewoene en zelfmaord waere gedecriminaliseerd, en iervraak weurt vanaaf noe es maord behanjeld.

6 november

• Vereinig Keuninkriek, kóns en cultuur: De Britsen acteur Geoffry Palmer sjtörf op 93-jäörige laeftied.
• Kóns en cultuur: D'n Amerikaansen animator Ken Spears, bekèndj van Scooby Doo, sjtörf op 82-jäörige laeftied aan de gevolge van dementie.

3 november

• Naord-Amerika: Bie presidentsverkezinge in de Vereinigde Sjtaote wintj d'n Democratische kandidaat Joe Biden van zienen taegesjtenjer, de zittende presidentj Donald Trump. D'n oetsjlaag liet dagelank op zich wachte en Trump weigert zie verlees te erkènne.
• Natuur en milieu, Midde-Amerika: Orkaan Eta kump aan landj in Nicaragua. Hae zal de daag dao-op in dat landj zoewie in Guatemala, Cuba en Florida veur zoe'n 250 doeje zörge.

2 november

• Oosteriek: In Wene kómme bie 'nen aansjlaag op 'n synagoog veer luuj óm, diverse rake gewóndj. IS eis d'n aansjlaag op. (Houfartikel)
• Kóns en cultuur: 't Kènjerleedje Baby shark haolt Despacito in es meisbekeke video op YouTube. Allebei zeen ze op det memènt zoe'n 7 miljard kier bezeen.

1 november

• Nederlands Limburg: In de bösj bie Gäöl weurt 'n illegaal fjès gehawwe. De pelitie bekeurt zwa'n hóngerd luuj.
• Oes-Azië: Orkaan Goni kump in de Filipiene aan landj. Hae zal oetènjelek 24 doeje eise en enorm materieel sjaoj veroerzake.

31 oktober

• Kóns en cultuur: De Britsen acteur Sean Connery sjtörf op 90-jäörige laeftied.
• Belsj Limburg/Nederlands Limburg: D'n Hesselse YouTuber Kastiop weurt doed trökgevónge in Stein. Hae waor al saer 23 oktober vermis.
• Duutsjlandj: Vleegveld Berlin-Brandenburg geit nao 'n vertraging van jaore en 'n enorm euversjreiing van 't budget ènjelek aop.

30 oktober

• Belsj: De federaal regering kunjig wiedgaondje quarantainemaotraegele aan, wo-ónger 't sjlete van alle neet-essientieel gesjefte. Premier De Croo zaet wiejer det de maximaal bezètting van de intensieve zörg bekans is bereik.
• Zuudoos-Europa: Turkieë en Griekelandj waere geraak daor 'ne krachtigen aerdsjóddel. Zeker 14 luuj kómme óm.
• Sjport: De Britse voetballer Nobby Stiles, sjpaeler in 't Èngels team wat in 1966 de waereldtitel pakde, sjtörf op 78-jäörige laeftied.

29 oktober

• Frankriek: Bie 'nen terroristischen aansjlaag op 'n kirk in Nice kómme drie luuj óm 't laeve.
• Vereinig Keuninkriek: De Arbeierspartie sjors häöre veurmaolige veurzitter Jeremy Corbyn nao e rapport van de Equality and Human Rights Commission wat zier kritisch is euver de rol van antisemitisme in de partie ónger Corbyn zie leiersjap.

28 oktober

• Duutsjlandj, Frankriek: Zoewel de Duutsje es de Franse regering veure sjtrenger maotraegele in taege de aanzjwellende golf van COVID-19-besjmettinge.

25 oktober

• Sjport: Lewis Hamilton wintj de Grand Prix van Portimão (Portugal). 't Is zien 92e GP-wins; hiemit brik hae 't record van Michael Schumacher.
• Sjport: De Brit Tao Geoghegan Hart wintj de Runj van Italië door in de aafsjletende tiedrit raozetriekodraeger Jai Hindley te versjlaon.
• Economie: De Zuud-Koreaanse zakeman Lee Kun-hee, topman van Samsung, sjtörf op 78-jäörige laeftied.
• Duutsjlandj: Thomas Oppermann (SPD), vice-veurzitter van de Bóndsdaag, sjtörf op 66-jäörige laeftied bie de opname van 'ne film.

24 oktober

• Sjport: VVV-Venlo verluus in eige hoes met 0-13 van AFC Ajax. Dit is de groeëtsten oetslaag dae oeëts in de Ieëredevisie is naergezat.

21 oktober

• Kóns en cultuur: De Amerikaanse jazzdrumster Viola Smith sjtörf op 107-jäörige laeftied.

20 oktober

• Kóns en cultuur: De Britse rockmuzikantj Spencer Davies sjtörf op 81-jäörige laeftied.
• Weitesjap: 't Amerikaans ruumdetuug OSIRIS-REx nump e mónster van de asteroïed 101955 Bennu. 't Tuug mót dit mónster mit trök numme nao de Aerd, wo gelierde 't wille óngerzeuke.

18 oktober

• Sjport: Mathieu van der Poel wintj de Runj van Vlaandere bie de mansluuj, en Chantal van den Broek-Blaak bie de vrouwluuj.

17 oktober

• Oceanië: Bie verkezinge in Nuuj-Zielandj lik de Arbeierspartie van de zittende premier Jacinda Ardern aaf te gaon op 'n absolute mierderheid. Dit is saer de inveuring van de aeveraejige vertrejjing in 't landj nog noets veurgekómme.

16 oktober

• Belsj: De regering-De Croo kunjig, nao 'nen explosieve greuj van 't aantal COVID-19-gevel, drastische maotregele aan, wo-ónger 't sjlete van allen horeca, 'n bepèrke van toegesjtange contakte tot eint en 'n aovendjklok tösje twelf en vief.
• Frankriek: In Conflans (Ile-de-France) sjniet 'nen achteenjäörige moslimextremis de kop aaf van 'ne lierer dae cartoons van Mohammed zouw höbbe getuindj.

15 oktober

• Nederlands Limburg, Economie: BMW kónjig aan det 't per 2023 geit sjtoppe mit de productie in VDL NedCar. Dees besjlissing brèngk 5.000 jobs in gevaor.

13 oktober

• Nederlandj: Nao 'n sjterke greuj van 't aantal COVID-19-gevalle sjtèlt de regering 'n aantal wiedgaonde maatraegele in, die ónger mie d'n horeca, de cultuursector en d'n amateursjport hel rake.
• Kóns en cultuur: De Amerikaanse actries Conchata Ferrell sjtörf op 77-jäörige laeftied aan 'nen hertsjtilsjtandj.
• Sjport: De Nederlandse sjaatscoach Ab Krook sjtörf op 76-jäörige laeftied aan de gevolge van 'n harre-imfark.

12 oktober

• Weitesjap: De Nobelpries in de Economie weurt oetgereik aan Paul R. Milgrom en Robert B. Wilson "veur verbaeteringe aan de veilingstheorie en de oetvènjing van nuuj veilingformate."
• Natuur en milieu: D'r juchtleërkeëver (Osmoderma eremita) is vuur 't ieësj seër 1946 weër i Nederlank jezieë, en waal in d'r Jaiajaad i Kirchroa. (Houfartikel)

11 oktober

• Sjport: De Sjpanjool Rafael Nadal wintj Roland Garros bie de mansluuj door in 't finaal in drie sets (6-0, 6-2, 7-5) van de Serf Novak Đoković te winne. 't Is al Nadal zien daartiende wins van Roland Garros.
• Sjport: Mads Pedersen wintj Gent-Wevelgem bie de mansluuj, en Jorien D'hoore bie de vrouwluuj.

10 oktober

• Wes-Azië: Armenië en Azerbeidzjan kómme 'nen tiejeleke waopesjtilsjtandj euverein.
• Kóns en cultuur: De Sjpaanse actries Carmen Miranda sjtörf op 89-jäörige laeftied aan de krenkde van Alzheimer.
• Sjport: De Poolse Iga Świątek wintj Roland Garros bie de vrouwluuj door in 't finaal in twie sets (6-4, 6-2) van de Amerikaanse Sofia Kenin te winne.

9 oktober

• Politiek: De Nobelpries veur de Vrei weurt toegekèndj aan 't Waereldveujingsprogram "veur zien insjpanninge veur hónger te bekampe, veur zien biedraag aan de verbaetering van veurwaerde veur vrei in door conflik geraak gebeed en óm 't hanjele es drievende krach achter insjpanninge óm 't gebroek van hónger es waope in oerlog en conflik te veurkómme."

8 oktober

• Kóns en cultuur: De Nobelpries in de Literatuur weurt toegekèndj aan Louise Glück "óm häör ónmiskènbaar poëtische sjtum die mit sjtrakke sjoenheid 't individueel besjtaon universeel maak."
• Kóns en cultuur: D'n Iraanse klassieke musicus Mohammed-Reza Shajarian sjtörf op 80-jäörige laeftied aan neerkanker.

7 oktober

• Weitesjap: De Nobelpries in de Sjemie weurt toegekèndj aan Emmanuelle Charpentier en Jennifer Doudna veur de oetvènjing van 'n methood veur genoomaanpassing.
• Sjport: De Fransoos Julian Alaphilippe wintj de Braobentse Piel.
• Weitesjap: De Mexicaanse sjemicus Mario Molina, dae in 1995 (mit) de Nobelpries in de Sjemie kreeg toegekèndj veur zien óngerzeuk nao 't laok in de ozonlaog, sjtörf op 77-jäörige laeftied.

6 oktober

• Weitesjap: De Nobelpries in de Natuurkónde weurt toegekèndj aan Roger Penrose "óm de óntdèkking det de vörming van zjwarte laoker 'n solide veursjpelling van de algemein relativiteitstheorie is", en aan Reinhard Gensel en Andrea Ghez "óm de óntdèkking van e supermassief zjwart laok in 't midde van de Milkwaeg.
• Kóns en cultuur: De Nederlands-Amerikaanse gitaris Eddie van Halen, bekèndj van d'n hardrockband Van Halen, sjtörf op 65-jäörige laeftied aan kaelkanker.
• Kóns en cultuur: D'n Amerikaanse rocksteady/proto-reggaezenger Johnny Nash sjtörf op 80-jäörige laeftied.

5 oktober

• Weitesjap: De Nobelpries in de Genaeskónde weurt toegekèndj aan Harvey J. Alter, Michael Houghton en Charles M. Rice "óm de óntdèkking van 't hepatitis-C-virus."

4 oktober

• Kóns en cultuur: De Nederlandsen interieuróntwerper Jan des Bouvrie sjtörf op 78-jäörige laeftied aan prostaatkanker.
• Kóns en cultuur: De Japanse modeóntwerper Kenzo Takada sjtörf op 81-jäörige laeftied aan COVID-19.
• Oceanië: De bevolking van Nuuj-Caledonië sjtump in e twiede rifferendum opnuuj taege ónaafhenkelikheid van Frankriek.
• Sjport: De Sjloveen Primož Roglič wintj Luuk-Bastenake-Luuk bie de mansluuj; de Britse Lizzie Deignan wintj bie de vrouwluuj.

3 oktober

• Kóns en cultuur: D'n Amerikaansen acteur Thomas Jefferson Byrd weurt op 70-jäörige laeftied vermaord.

Hanjelingen en brón

• bewirk - Dit stök van Wikinuujs kump aaf vannen taengenhenger op Wikipedia (link).
• Oktoeaber 2020 - Dieëtsember 2020