Naar inhoud springen

Sjabloon:In 't nuujs/09-2022

Veug links toe
Van Wikinuujs

Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich

sónger datum
  • Oes-Europa, 23-27 september: Róslandj hèlt referenda inne bezatde Oekraïense regio's Loehansk, Donetsk, Zaporizja en Cherson. Dees referenda zint illegaal en verloupe neet democratisch.
  • Midde-Oeste, 16 september-huuj: Massaal proteste in Iran taege de zedepelitie en 't relizjieus rezjiem nao d'n doed van Mahsa Amini.
  • Centraal-Azië, 14-20 september: Bie gevechte oppe grens tösje Kirgizië en Tadzjikistan valle mie es 90 doeje. Bei lenj besjöldige zich óngerein van provokaties.[1]
  • Midde-Oeste, 12-14 september: Bie gevechte oppe grens tösje Armenië en Azerbeidzjan valle mie es 200 doeje. Bei lenj besjöldige zich óngerein van provokaties.[2]
  • Oes-Europa, 6-12 september: Bie e groetsjalig taegenoffensief inne regio Charkov boke de Oekraïense sjtriedkrachte in e paar daag tied flinke terreinwins oppe Róssische armee.[3]
  • Midde- en Noord-Amerika, natuur en milieu, 27 september-2 oktoeber: orkaan Ian kump bie Cuba en Florida aan landj. Op Cuba zit praktisch de ganse bevolking zónger sjtroum. Ouch in 't zuudoeste vanne VS rich 't noedwaer boetegewoen väöl sja aan. Dao valle teentalle doeje en gewónje.[4][5]
30 september
  • Oes-Europa: Róslandj annexeert, bie mónj van Poetin, officieel de Oekraïense oblaste Loehansk, Donetsk, Zoprizja en Cherson. Dees annexaties waere door zoe good wie gein ènkel landj erkèndj.
  • Economie, Nederlandj: Volges 't CBS is de inflatie gesjtege nao 'n recordhuuegde van 17,1%. Det kump ónger mie door de hoeg enerzjieprieze.
  • Oes-Europa: Bie 'ne raketaanval op e humanitair konvooi inne regio Zaporizjia valle 30 doeje. Wiejer rake 88 luuj gewóndj.
  • Centraal-Azië: Bie 'nen terroristischen aansjlaag op 'n sjoel inne Afghaanse huidsjtad Kaboel valle teentalle doeje en gewónje.
  • Afrika: Presidentj Paul-Henri Sandaogo Damiba van Burkina Faso weurt door 't laeger aafgezat.
28 september
  • Kóns en cultuur: Rapper Coolio, bekindj van d'n hit Gangsta's Paradise, sjtörf op 59-jäörige laeftied.[6]
26 september
  • Weitesjap [Waereldtied; 27 september Midde-Europesen Tied] De NASA deit e ruumdetuug, DART, mit succes insjlaon op asteroïde Dimorphos. Dit is 'nen test óm te toekóms potentieel insjlaaggevierlike asteroïde te kinne vernetige of ómleie.[7]
  • Midde-Amerika: Op Cuba waert 't homohuwelik gelegaliseerd.
  • Oceanië, natuur en milieu: Inne Groete Oceaan bie Tonga is e nuuj eilendje óntsjtange nao de oetbarsting van 'n óngerziese völkaan.[8]
  • Oes-Europa: Op 'n sjoel in 't Róssische Izjevsk vèntj 'n sjeetpartie plaats. Daobie valle 18 doeje en 24 gewónje.
  • Nederlands Limburg, Economie: Brand kunjig aan det 't de productie van pils oet Wielder eweg geit haole. De broewerie zouw allein nog mótte waere gebroek veur speciaalbeer.[9]
25 september
24 september
23 september
22 september
  • Kóns en cultuur: De Britse sjriefster Hilary Mantel sjtörf op 70-jäörige laeftied.[16]
21 september
19 september
  • Kóns en cultuur, Midde-Oeste: Op 't sjtrandj kórtbie de Israelische sjtad Tel Aviv weurt 'n graafgrót óntdèk oeten tied vanne Egyptische farao Ramses II. Arsjeologe sjpraeke van 'n extreem zeldzaam óntdekking.[17]
18 september
17 september
  • Zuud-Azië: In Acham, 't weste van Nepal, valle zeker 17 doeje door aerdversjuvinge.
16 september
  • Oes-Europa: In 'ne bósj kórtbie de Oekraïense sjtad Izjoem, die veurige waek zaoterdig woort heroverd door Oekraïense sjtriedkrachte, waere hónderde graver en inkel massagraver óntdèk. Dao-in ligke óngevier 450 lichame.[20]
  • Belsj Limburg, politiek: Veerle Heeren nump óntsjlaag es börgemeisterse van Sintruin.[21]
  • Zuud-Europa: Door euversjtruiminge inne Marke (Midde-Italië) zint 9 luuj óm 't laeve gekómme.
14 september
  • Noord-Europa, politiek: Rechse partieje winne de Zwjaedse parlementsverkezinge. De sociaaldemocratische premier Andersson treujt aaf.[22]
  • Nederlands Limburg: Donny M. bekèntj de óntveuring, 't misbroek en de maord op de neugejäörige jóng Gino begin juli.[23]
13 september
  • Kóns en cultuur: De Franse rezjisseur Jean-Luc Godard sjtörf op 91-jäörige laeftied door euthanasie.
11 september
  • Sjport: De Belsj Remco Evenepoel wintj de Runj van Sjpanje bie de mansluuj, en de Nederlandse Annemiek van Vleuten wintj bie de vrouwluuj.
  • Sjport: De Sjpanjool Carlos Alcaraz winth de US Open bie de mansluuj door in veer sets (6-4, 2-6, 7-6 (7-1) en 6-3) te winne van de Noor Casper Ruud. Alcaraz weurt mit dees euverwinning d'n iersten tiener oets dae de Waereldranglies aanveurt.
10 september
8 september
  • Vereinig Keuninkriek: Keuningin Elizabeth II sjtörf op 96-jäörige laeftied en weurt opgevolg door häöre zoon Sjarel III.
  • Sjport: De Nederlandse keeper Piet Schrijvers sjtörf op 75-jäörige laeftied.[24]
6 september
5 september
  • Centraal- en Oes-Azië: In Sjina en Afghanistan vènje aerdsjóddele plaats. Daobie zint teentalle luuj óm 't laeve gekómme en gewóndj geraak.
  • Noord-Amerika: bie mierder sjtaekpartieje inne Canadese sjtaat Saskatchewan kómme 12 luuj óm 't laeve en rake 18 luuj gewóndj.
2 september
31 augustus
  • Nederlands Limburg: In de Piel bie Griendsveen weujt 'ne groete natuurbrandj, zoeget op dezelfde plaatsj wo twie jaor haer ouch al 'ne brandj waor.[26] (Houfartikel)
30 augustus
29 augustus
  • Kóns en cultuur: De Zuud-Afrikaanse actries en model Charlbi Dean sjtörf op 32-jäörige laeftied.[28]
27 augustus
  • Zuudoes-Europa: Servië en Kosovo sjlete 'n akkaord euver grensverkier en 'n kènteikekwestie ómtrint Servische Kosovare.[29]
  • Nederlandj: In 't Zuud-Hollandse Nieuw-Beijerland (gemeinte Hoeksche Waard) kómme zès luuj óm 't laeve en rake mierder luuj gewóndj wie 'n vrachwage van 'nen diek veurt.[30]
  • Zuud-Azië: In Pakistan valle 1300 doeje door zjwaore raegeval en euversjtruiminge. Wiejer zint 170.000 hoezer besjadig. In totaal zint 33 miljoen luuj getroffe door 't noedwaer.
26 augustus
25 augustus
24 augustus
  • Oes-Europa: Bie 'ne Róssische raketaanval op 'n treinsjtasie inne regio Dnipro zint 25 luuj óm 't laeve gekómme en teentalle luuj gewóndj geraak.
20 augustus
  • Midde-Oeste: Bie e verkiersóngelök in 't zuudoeste van Törkieje zint 16 luuj óm 't laeve gekómme en 21 luuj gewóndj geraak.
  • Economie, Zuud-Europa: Grekelandj sjteit neet mie ónger versjerp toezich vanne eurozone. Dat sjtóng 't es gevolg vanne kredietcrisis in 2010.
  • Oes-Afrika: Bie 'nen bómaansjlaag op e hotel inne Somalische hoofsjtad Mogadishu zint 20 luuj óm 't laeve gekómme.
  • Nederlandj: De Nederlandse politicus Bram Peper sjtörf op 82-jäörige laeftied.[33]
16 augustus
15 augustus
  • Sjport: Tom Dumoulin sjeit direk oet mèt fietsrenne. Ieder had 'r al gezag tot 'r nao dit sezoen zouw oetsjeie.[36]
  • Nederlands Limburg: Bie 'n sjtaekpartie in Wielder kump eine direk óm; 'nen angere sjtörf d'n daag drop. D'n daojer is 'ne Sjpanjool, de slachoffers zeen 'nen angere Sjpanjool en 'ne Portugees.[37]
14 augustus
  • Afrika: In 'n kirk in Gizeh brik 'ne brandj oet, wo zeker 41 luuj bie ómkómme. De mieste doeje zeen kènjer in 'n aanligkendj kènjerdaagverblief.[38]
  • Zuud-Azië, Economie: D'n Indiase zakeman Rakesh Jhunjhunwala sjtörf op 62-jäörige laeftied.[39]
12 augustus
  • Vereinigde Sjtaote: In Chautauqua (NY) weurt de Brits-Indiase sjriever Salman Rushdie denaergesjtaoke. Rushdie is al saer 1989 doel van dreiging oet islamistischen hook.
  • Zuud-Europa: Inne Montenegriense sjtad Cetinje zint bie 'n sjeetpartie zeker 12 luuj, ónger waem de sjötter, óm 't laeve gekómme.
  • Natuur en milieu, Oes-Europa: Inne Oder oppe grens tösje Duutslandj en Pole waere teendoezende doej vèsje gevónje. Bei lenj zègke det 't water dinkelik vergiftig is door sjemisch aafval.[40]
11 augustus
  • Kóns en cultuur: De Amerikaanse actries Anne Heche sjtörf op 53-jäörige laeftied aan de gevolge van e verkiersóngelök.
9 augustus
  • Oes-Europa: Bie 'nen Oekraïense raketaanval oppe Krim waere zeker 8 Róssische vleegtuger vernetig.
  • Kóns en cultuur: De Britse journalis en sjriever Nicholas Evans, veural bekèndj van The horse whisperer, sjtörf op 72-jäörige laeftied.[41]
8 augustus
7 augustus
  • Midde-Oeste: Bie raketbesjetinge in Gaza en Israel valle teentalle doeje en gewónje. Alle doeje en wiedoet de meiste gewónje valle ane Palestiense kantj. Ouch woorte bie de besjetinge twie hoeggeplaatsde commendante vanne tereurbeweging Islamitische Jihad doedgemaak.
6 augustus
  • Zuud-Europa: Bie e bösóngelök in Kroatië kómme 12 Poolse pelgrims óm 't laeve. 32 anger passagiers rake gewóndj, van waem sommige ernstig. De pelgrims waore óngerwaeg nao Medjugorje, e baevaartsoord in Bosnië-Herzegovina.
5 augustus
4 augustus
  • Oes-Azië: Sjina hèlt militair oefeninge inne watere róndj Taiwan. De oefeninge zint 'n reaksie op 't sjtaatsbezeuk van Nancy Pelosi.[44]
3 augustus
  • Midde-Oeste: Bie gevechte inne regio Hoeg-Karabach zint drie militaire óm 't laeve gekómme. De gevechte vónje plaats inne Lachin-corridor, 'n sjtrook landj die de regio verbindj mit Armenië.[45]
2 augustus
Hanjelingen en brón


Rifferensies

[brón bewèrke]
  1. ↑ Reuters - Kyrgyz-Tajik border conflict death toll nearly 100
  2. ↑ Reuters - More than 200 killed in Armenia-Azerbaijan border clashes - officials
  3. ↑ De Limbörger - LIVE | ‘Hevige gevechten in Charkov-regio, Oekraïne rukt verder op’
  4. ↑ The New York Times - Cuba's power grid fails in wake of Hurricane Ian, leaving island without electricity
  5. ↑ NBC News - Historic search-and-rescue operation underway as Ian's death toll reaches 87
  6. ↑ The New York Times - Coolio, 'Gangsta's Paradise' Rapper, Dies at 59
  7. ↑ NASA op Twitter
  8. ↑ Washington Post - New island forms in Tonga after Home Reef volcano eruption
  9. ↑ Nu.nl - Brand stopt met het grootschalig brouwen van pils in Limburgs dorp Wijlre
  10. ↑ Nu.nl - Kipchoge verbetert eigen wereldrecord op marathon in Berlijn
  11. ↑ NOS.nl - Evenepoel pakt met overmacht WK-titel, geen succes Oranje na Van der Poel-ophef
  12. ↑ De Standaard - Drugscriminelen wilden Van Quickenborne ontvoeren, drie Nederlanders gearresteerd
  13. ↑ Louder than War - Pharaoh Sanders RIP
  14. ↑ NOS.nl - Stunt Van Vleuten: ondanks elleboogbreuk solo naar wereldtitel in Wollongong
  15. ↑ NOS.nl - Actrice Louise Fletcher (88), bekend als Nurse Ratched, overleden
  16. ↑ Oetgeverij 4th Estate Books op Twitter
  17. ↑ Jerusalem Post - Israeli archeologists discover 'once-in-a-lifetime find' of ancient pottery under beach
  18. ↑ NOS.nl - Foss verrast topfavorieten op WK tijdrijden: 'Voelt alsof ik droom'
  19. ↑ NOS.nl - Van Dijk snelt in Australië superieur naar derde wereldtitel tijdrijden
  20. ↑ VRT - Honderden graven ontdekt in bos in bevrijde Oekraïense stad Izjoem: massa-executie of omgekomen tijdens bombardementen?
  21. ↑ De Standaard - Burgemeester Veerle Heeren van Sint-Truiden neemt ontslag
  22. ↑ NOS - Rechts blok wint parlementsverkiezingen Zweden, premier treedt af
  23. ↑ Nu.nl - Donny M. bekent ontvoeren, misbruiken en doden van negenjarige Gino
  24. ↑ Ajax.nl - Voormalig Ajax-doelman Piet Schrijvers (75) overleden
  25. ↑ Omroep Brabant - Twee jonge kinderen en twee vrouwen omgekomen bij ongeluk in Oud Gastel
  26. ↑ NOS.nl - Grote natuurbrand in De Peel, tot nu toe twee hectare in brand
  27. ↑ NOS.nl - Russische staatsmedia: Gorbatsjov, laatste president Sovjet-Unie, overleden
  28. ↑ De Standaard - Actrice Charlbi Dean (32), hoofdrolspeelster in Gouden Palm-winnaar, plots overleden
  29. ↑ Nu.nl - Kosovo en Servië bereiken akkoord in gevoelige kentekenkwestie
  30. ↑ RTL Nieuws - Vrachtauto rijdt van dijk bij Nieuw-Beijerland, zeker drie doden
  31. ↑ Radio Free Europe - Azerbaijani Forces Take Over Strategic Town Linking Armenia With Nagorno-Karabakh
  32. ↑ De Standaard - Voormalig wielerkampioen Herman Vanspringel overleden
  33. ↑ NOS.nl - Bram Peper (82) overleden, 'Er zal altijd een Rotterdam voor en na zijn tijd zijn'
  34. ↑ 1Limburg - Eerste kraanvogeljong ooit in de Peel: 'Dit is uniek'
  35. ↑ De Standaard - Extreemrechts festival Frontnacht mag toch niet doorgaan
  36. ↑ NOS.nl - Tom Dumoulin stopt per direct, geen WK wielrennen in Australië meer
  37. ↑ NOS.nl - Steekpartij Wijlre eist tweede leven
  38. ↑ Reuters - Egyptian church fire kills at least 41, most of them children- sources
  39. ↑ Nu.nl - 'Indiase Warren Buffett' op 62-jarige leeftijd overleden
  40. ↑ Nu.nl - Duitsland en Polen onderzoeken massale vissterfte in rivier de Oder
  41. ↑ The Book Seller - Nicholas Evans, author of The Horse Whisperer, dies aged 72
  42. ↑ New York Times - Olivia Newton-John, Pop Singer and ‘Grease’ Star, Dies at 73
  43. ↑ KU Leuven - Overlijden emeritus professor Jean-Jacques Cassiman
  44. ↑ CNN - China fires missiles near Taiwan in live-fire drills as PLA encircles island
  45. ↑ Al Jazeera - Three soldiers killed in renewed Nagorno-Karabakh fighting
  46. ↑ NOS.nl - Rutte nu echt de langstzittende premier van Nederland
Aafkómstig van "https://li.wikinews.org/w/index.php?title=Sjabloon:In_%27t_nuujs/09-2022&oldid=22715"