Sjabloon:In 't nuujs/04-2023

Veurblaad - Lètste verangeringe, Willekäörige pazjena, Veur pagina's in, Alle artikele - De Kaffee, Zandjbak, Hölp, Spellingshölp - Nuujseuverzich

---

sónger datum (april)

• Oes-Afrika, 15 april-huuj: gevechte in Soedan tussje 't regeringsleger en de paramilitair organisatie RSF.
• Zuud-Amerika, 7 december 2022-huuj: Proteste in Peru nao de aafzetting vanne linkse presidentj Castillo.
• Oes-Europa, 10 oktober 2022-huuj: Groetsjalige raket- en droneaanvalle op börgerdoele en enerzjiefaciliteite in de Oekraïne.
• Midde-Oeste, 16 september 2022-huuj: Proteste in Iran taege de zedepelitie en 't relizjieus rezjiem nao d'n doed van Mahsa Amini.

30 april

• Sjport: PSV wintj de KNVB-baeker bie de mansluuj door nao penanties van Ajax te winne.
• Sjport: D'n Amerikaanse wiedsjpringer Ralph Bosten, waereldrecordhawwer tösje 1960 en 1968, sjtörf op 83-jäörige laeftied.

29 april

• Nederlands Limburg: In de ENCI-kojl brik 'n massaol vechpartij oet, boebij versjèllende lui 't mets trèkke.

28 april

• Belsj Limburg, Kóns en cultuur: In Brustem bie Sintruin begintj 'nen illegale rave dae tot zóndigaovendj (30 april) laat doorgeit. Op 't huugepuntj doon 10.000 luuj draon mit.
• Kóns en cultuur: De Canadese rockgitaris Tim Bachman (Bachman-Turner Overdrive) sjtörf op 71-jäörige laeftied.

27 april

• Media: D'n Amerikaansen tv-prizzentator Jerry Springer sjtörf op 79-jäörige laeftied aan de kanker.

25 april

• Kóns en cultuur: De Jamaicaans-Amerikaanse zenger en acteur Harry Belafonte sjtörf op 96-jäörige laeftied.
• Kóns en cultuur: De Nederlandse cabaretier Paul van Vliet sjtörf op 87-jäörige laeftied.
• Sjport: De Belzje Limbörger Luca Brecel versjleit in de kwartfinaal van 't WK snooker de zevevaudig waereldkampioen Ronnie O'Sullivan.

24 april

• Kóns en cultuur: De Amerikaans-Nederlandse popzangeres Lilian Day Jackson (bekèndj van Spargo) sjtörf op 63-jäörige laeftied.

23 april

• Sjport: Demi Vollering wintj Luuk-Bastenaoke-Luuk bie de vrouwluuj; Remco Evenepoel wintj bie de mansluuj.
• Sjport: Sifan Hassan löp in Lonje häören ierste marathon oets en wintj 'm direk, in 2:18:33.

21 april

• Nederlandj: Avvekaot Inez Weski weurt gearresteerd op verdènking van 't doorsjpaele van infermatie in häör rol es raodsvrouw van Ridouan Taghi.

19 april

• Sjport: Demi Vollering wint de Welzje Piel bie de vrouwluuj; Tadej Pogačar wintj bie de mansluuj.
• Kóns en cultuur: De Zuud-Koreaanse popsjtaar Moonbin sjtörf op 25-jäörige laeftied aan 'nen dènkelike zelfmaord.

16 april

• Sjport: Demi Vollering wint de Amstel Gold Race bie de vrouwluuj; Tadej Pogačar wintj bie de mansluuj.
• Sjport: De Belsj Bashir Abdi wintj de Marathon van Rotterdam. Bèste Nederlanjer is Abdi Nageeye op de driede plaatsj.
• Kóns en cultuur: The phantom of the opera, de langsloupende musical op Broadway oets, sjtop nao 35 jaor en 13.981 veursjtèllinge.
• Kóns en cultuur: D'n Amerikaanse jazzpianis Ahmad Jamal sjtörf op 92-jäörige laeftied.

15 april

• Natuur en milieu, Duutsjlandj: De lèste drie kerncentrale in Duutsjlandj gaon toe.
• Afrika: In Soedan vèntj 'n couppoging plaatsj, wobie 't tot geweld kump tösje de (militair) regering en de paramilitair bewaeging RSF. De daag dao-op greujt dit geweld oet tot e nationaal conflik.
• Sjport: Derek Fox en Corach Rambler winne de Grand National. Róndj 't evenemènt weurt hel gepróttesteerd door dererechteactiviste.

14 april

• Nederlandj: Euthanasie veur kènjer ónger de twelf weurt meugelik gemaak.
• Weitesjap: 't Europees ruumdetuug Jupiter Icy Moons Explorer (JUICE) weurt gelanceerd. 't Mót in 2034 bie Jupiter aankómme.

13 april

• Kóns en cultuur: De Britse modeóntwerpster Mary Quant, bedènkster van de minirok en de hotpants, sjtörf op 93-jäörige laeftied.

12 april

• Nederlandj: De Nederlandse Tuinboewraod sjaf de Floriade aaf. Direkte aanleiing is 't miljoeneverlees op de Floriade van 2022 in Almere.

9 april

• Sjport: De Nederlanjer Mathieu van der Poel wintj Paries-Roubaix bie de mansluuj.
• Nederlandj: De Nederlandsen theoloog en dichter Huub Oosterhuis sjtörf op 89-jäörige laeftied.

8 april

• Sjport: De Canadese Alison Jackson wintj Paries-Roubaix bie de vrouwluuj.

4 april

• Naord-Europa: Finlandj kump nao 'n jaorelang politiek van neutraliteit bie de NAVO.
• Nederlandj: Bie Voorschoten (Zuud-Hollandj) óntsjpore 'n geujertrein en 'n passageerstrein nao 'n bóksing mit 'n sjtèlling wo op gewirk weurt. Daobie valle 30 gewónje. Eine wirkman kump óm 't laeve, 'ne 65-jäörige treinmachinis oet Beringe.

2 april

• Sjport: De Sjloveen Tadej Pogačar wintj de Runj van Vlaandere bie de mansluuj; Lotte Kopecky wintj bie de vrouwluuj.
• Oes-Europa: De nationalistische blogger Vladlen Tatarski kump óm bie 'nen aansjlaag op 'ne kaffee in Sint-Petersburg.
• Sjport: Burak Yilmaz, de sjtervoetballer van Fortuna Zitterd, zaet per direk bie de club te sjtoppe.
• Nederland: Leo Hendrikx, Nederlandse kreegveteraan oet d'n Twiede Waereldoorlog en de lèsten Èngelandjvaarder, sjtörf op 99-jäörige laeftied.

1 april

• Nederlandj, Economie: Zès van de èlf gaaspötte in Groninge gaon definitief toe. De anger vief blieve op de 'waakvlamsjtandj' en waere allein in geval van noed weer actief.

sónger datum (mieërt)

• Nederlands Limburg, 23 fibberwarie-huuj: 't Julianakanaal is toe vanwaege 'nen dambreuk.
• Zuud-Amerika, 7 december 2022-huuj: fel proteste in Peru nao de aafzetting vanne linkse presidentj Castillo.
• Oes-Europa, 10 oktober 2022-huuj: Groetsjalige raket- en droneaanvalle op börgerdoele en enerzjiefaciliteite in de Oekraïne.
• Midde-Oeste, 16 september 2022-huuj: Massaal proteste in Iran taege de zedepelitie en 't relizjieus rezjiem nao d'n doed van Mahsa Amini.

31 miert

• Vereinigde Sjtaote, Natuur en milieu: E 'monstersjtörmsysteem' raak de Vereinigde Sjtaote. Teentalle tornado's en zjwaor sjtörme rake 't landj van 't zuje tot in 't noorde en zörge veur diverse doeje en hiel väöl materieel sjaaj.

30 miert

• Vereinigde Sjtaote: 'n Zjurie in New York besjluut Donald Trump te vervolge veur 't betale van zwieggeld aan Stormy Daniels. 't Is veur 't iers det 'nen Amerikaansen ex-presidentj vervolg weurt.

29 miert

• Sjport: Christophe Laporte wintj Dwars door Vlaanderen bie de mansluuj. Demi Vollering wintj bie de vrouwluuj.

28 miert

• Kóns en cultuur: De Japansen tósjenis en filmcomponis Ryuichi Sakamoto sjtörf op 71-jäörige laeftied aan de kanker.

27 miert

• Kóns en cultuur, Nederlandj: Komiker en tv-maeker Wim De Bie, ónger mie bekindj van 't Simplisties Verbond en Van Kooten & De Bie, sjtörf op 83-jäörige laeftied.
• Midde-Oeste: Nao zjwaor proteste besjlut d'n Israëlische premier Benjamin Netanyahu hervörminge die häöm groete mach zouwe gaeve oet te sjtèlle.

26 miert

• Sjport: De Fransoos Christophe Laporte wintj Gent-Wevelgem bie de mansluuj. De Zjwitserse Marlen Reusser wintj bie de vrouwluuj.

24 miert

• Weitesjap: D'n Amerikaansen óngernummer en inzjenjeur Gordon Moore, veural bekèndj van de wèt van Moore, sjtörf op 94-jäörige laeftied.

23 miert

• Nederlands Limburg: Wim Hillenaar weurt veurgedrage es de nuie börgemeister vaan Mestreech. Heer geit op 1 juli Annemarie Penn-te Strake opvolge.

21 miert

• Kóns en cultuur: De Nederlandse cabaretier Fred Florusse sjtörf op 85-jäörige laeftied.

19 miert

• Economie: De Zjwisterse investeringsbank UBS nump häöre concurrent Credit Suisse, dae mit failissemint woort bedreig, euver. Hiemit weurt 'ne groete bankecrisis veurkómme.

18 miert

• Sjport: Mathieu van der Poel wintj Milaan-Sanremo, es ierste Nederlanjer saer Hennie Kuiper in 1985.

17 miert

• Ruslandj/Internationaal: 't Internationaal Sjtraofhof in D'n Haag vaerdig 'n arrestatiebevel oet taege Vladimir Poetin.
• Nederlandj: De Nederlandse politicus Adri Duivesteijn (PvdA) sjtörf op 72-jäörige laeftied aan prostaatkanker.
• Kóns en cultuur: De Kroatisch-Nederlandse sjriefster Dubravka Ugrešić sjtörf op 73-jäörige laeftied.

15 miert

• Nederlandj: Bie verkezinge veur de Provinciaal Sjtaote en de watersjappe wintj veural de rechs-populistische BBB henjig.

13 miert

• Nederlands Limburg: In de Hèrkebósjer zedezaak kriege Nancy D. en Peter S. 12 jaor gevangenis opgelag óm 't misbroek van zeve jóng oppaskinger.
• Sjport: D'n Amerikaansen hoegsjpringer Dick Fosbury, bekèndj van de fosburyflop womit 'r in 1968 e waereldrecord haolde, sjtörf op 76-jäörige laeftied.

12 miert

• Kóns en cultuur: Op de 95e Academy Awards wintj Everything everywhere all at once zeve prieze, wo-ónger dae van beste film en bèste actries (Michelle Yeoh). Brendan Fraser weurt tot bèsten acteur beneump.

10 miert

• Nederlandj: De Nederlandse regering luf de lèste beperkinge ómtrèntj COVID-19 op.
• Belsj: De Vlaomse regering kump esnog mit e sjtiksjtofakkaord wo de ganse coalitie achter sjteit.

9 miert

• Duutsjlandj: Bie 'n sjeetpartie in 'ne Keuninkriekszaal vanne Jehovagetuge in Hamburg valle zeker ach doeje (incl. de sjötter) en mierder gewónje.

6 miert

• Belsj, politiek: De Vlaamse regering kump mit e concepakkoord euver de sjtiksjtofregulering. Dit akkoord weurt neet gesjteund door 't CD&V, wat hiemit de facto boete de regering weurt gezat.
• Duutsjlandj, Noord-Amerika: Traute Lafrenz, de lètste euverlaevende vanne antinazistische verzetsgroop Weiße Rose Hamburg, sjtörf op 103-jäörige laeftied.

4 miert

• Sjport: In de Klassieker taege Feyenoord sjpaelt 't vrouweteam van AFC Ajax veur 't iers in de Johan Cruijff Arena. De match trèk zoeget 34.000 bezeukers, wat veur de vrouwluuj-Ieredevisie óngekèndj is.
• Sjport: Demi Vollering wintj de Strade Bianche bie de vrouwluuj, en Tom Pidcock wintj bie de mansluuj.

3 miert

• Belsj: In Brussel demonstrere doezende boere taege 'n versjtrenging van 't sjtiksjtofbeleid veur de landjboew.

2 miert

• Kóns en cultuur: D'n Amerikaanse jazzsaxofonis Wayne Shorter sjtörf op 89-jäörige laeftied.

1 miert

• Zuud-Europa: Bie e treinóngelök in 't noorde van Griekelandj valle 57 doeje.

Hanjelingen en brón

• bewirk - Dit stök van Wikinuujs kump aaf vannen taengenhenger op Wikipedia (link).
• Mieërt 2023 - Mei 2023